ศรัทธา หรือความเชื่อที่งมงาย?

是信心 還是 盲目的相信?

ศรัทธา หรือความเชื่อที่งมงาย?

問: 有些人對佛陀的教導其實不太瞭解，但似乎還是對佛陀對佛法很有信心，這是不是好事呢?

ผู้ถาม: ผู้ศึกษาพระธรรมบางท่านไม่ได้เข้าใจในคำสอนของพระพุทธองค์ แต่ดูเหมือนว่าท่านจะมีความศรัทธาในพระพุทธเจ้าอย่างยิ่ง เช่นนี้ดีหรือไม่ ถูกต้องหรือไม่?

Ajhan Sujin: 不，這其實並不是真的瞭解法。信心並不是盲目地相信，信心是當心沒有不善的時候，它是美的心所。

อ.สุจินต์: ไม่ใช่ นี่คือการที่ยังไม่เข้าใจพระธรรม ศรัทธา ไม่ได้มีความหมายว่าเป็นความเชื่อที่งมงาย ศรัทธา เป็นเจตสิกที่ดีงาม เกิดร่วมกับขณะที่จิตเป็นกุศล

問: 也有些人既使聽了佛法但沒有直接經驗過法沒有四念住生起，所以對佛法其實沒有那麼有信心。

ผู้ถาม: บางท่านแม้ได้ฟังพระธรรมแล้ว แต่ก็ยังไม่เคยรู้ตรงสภาพธัมมะ ตรงตามความเป็นจริง สติปัฏฐานก็ยังไม่เคยเกิดเลย เพราะฉะนั้นศรัทธาไม่ค่อยจะมีเลย

Ajhan Sujin: 這也是因為還不瞭解法。我們可以使用任何語言描述信心這個字，但其實並不瞭解這個字的真正意義。對佛法不瞭解就會有一些盲目的行為比如有些人會去拜香蕉樹。

อ.สุจินต์: นี่ก็ยังไม่ได้เข้าใจในพระธรรมอีกเหมือนกัน เราจะใช้คำอะไรก็ได้เพื่อที่จะเรียกลักษณะของ”ศรัทธา” แต่ความจริงก็ยังไม่ได้เข้าใจอรรถหรือความหมายของคำๆ นี้อย่างแท้จริงอยู่ดี เพราะหากเข้าใจจริงๆ ก็จะไม่มีการกระทำที่งมงายอย่างเช่นการไปกราบไหว้ต้นกล้วย

信心 (saddha) 這個法是美的心所，當它和心一起生起的時候，那一刻的心是乾淨清明的，一定不會有不善。佛陀所指的”信心”不是指盲目地相信，因為在盲目相信的那一刻其實是有無明和貪愛的。

ศรัทธา (สัทธา) เป็นเจตสิกที่ดีงาม เมื่อเกิดขึ้นพร้อมกับจิตในขณะใด จิตในขณะนั้นก็ย่อมผ่องใส ไม่เป็นอกุศล ศรัทธาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงนั้น ไม่ใช่เป็นการเชื่อแบบงมงาย เพราะเหตุว่าการเชื่อแบบนั้น จิตขณะนั้นย่อมเป็นไปด้วยโลภะและโมหะ

當我們討論美的心所時，信心是第一個會被提及的美的法，它會在善心，有些善的果報心和大唯作心時生起。我們應該仔細去學習瞭解佛陀的教導而不是用自己過去的習性來解釋佛法。比如心就是一個法，它的功能是去經驗去看，看完就滅了。所以有任何一個恆常的我在那裡嗎? 法就是因緣和合生起就滅去的，慢慢瞭解這點才會慢慢捨離邪見和貪愛。要瞭解的不是文字，法才是應該被瞭解的對象。

ในขณะที่เราสนทนากันเรื่องสัทธาเจตสิก สัทธา คือโสภณเจตสิกดวงแรกที่กล่าวถึง สัทธาเกิดกับจิตที่เป็นกุศล สัทธาเจตสิกเกิดร่วมได้ทั้งกับกุศลวิบากจิตบางประเภท (เช่น มหาวิบากจิต) และมหากิริยาจิต เราจึงควรจะศึกษาคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอย่างละเอียด ไม่ใช่ศึกษาโดยการใช้ความคิดตามอุปนิสัยเดิมที่ได้เคยสะสมมา อย่างเช่น จิตเป็นสภาพธัมมะอย่างหนึ่งที่สามารถเห็น เกิดขึ้นเห็นแล้วก็ดับไป เพราะฉะนั้นจะมีเราอยู่ตรงนั้นไหม? ธัมมะทั้งหลายเกิดขึ้นเพราะมีเหตุปัจจัย เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปทันที ต้องค่อยๆ เข้าใจตรงจุดนี้ จึงจะค่อยๆ ละคลายความเห็นผิดและความติดข้องลงได้ สิ่งที่ต้องเข้าใจไม่ใช่คำ แต่ควรเข้าใจในสิ่งที่ปรากฎให้เข้าใจได้

Sarah: 每天去廟裡拜拜或供養，這樣是佛陀所指的”信心”嗎? 如果沒有去研讀佛法會知道佛陀所指的信心是什麼嗎? 當在廟裡看到佛像時也許會覺得對佛陀有很高的尊敬和信心，但那真的是”信心”這個法嗎?

ซาร่า: การไปวัดสักการะบูชากราบไหว้ทุกวัน การกระทำเช่นนี้คือศรัทธาที่พระพุทธองค์ทรงตรัสสอนหรือไม่? ถ้าหากไม่ได้ศึกษาคำสอนของพระพุทธเจ้าที่ตรัสสอนว่าศรัทธาคืออะไร ในขณะที่เห็นพระพุทธรูปที่ตั้งอยู่ในวัด เราอาจจะมีความรู้สึกว่าพระพุทธองค์ท่านสูงส่ง น่าเคารพบูชา เป็นที่ศรัทธาอย่างยิ่ง เช่นนี้เป็นสภาพธัมมะที่เป็นศรัทธาจริงๆ หรือ?

欲界美心有24種，這24種裡面包含有8種是阿羅漢的大唯作心。善心的時候一定有信心這個心所，讓心純淨。善的果報心比如這一世身為人類的有分心是善報，也一定會有信心這個美的心所。信心不會和任何不善心一起生起，12種不善心包括8種貪根心，2種瞋根心和2種痴根心都不會有信心這個美心所一起生起。

กามาวจรโสภณจิตมี 24 ดวง ใน 24 ดวงนี้ได้หมายรวมถึงมหากิริยาจิต 8 ดวงของพระอรหันต์ด้วย ในขณะที่จิตเป็นกุศลต้องมีสัทธาเจตสิกเกิดร่วมกระทำกิจให้จิตผ่องใส ภวังคจิตในชาติที่เกิดเป็นมนุษย์นั้นเป็นกุศลวิบากจิต ต้องมีสัทธาเจตสิกเกิดร่วมด้วย สัทธาเจตสิกไม่เกิดร่วมกับอกุศลจิตทั้ง 12 ดวง คือ โลภมูลจิต 8 ดวง โทสมูลจิต 2 ดวง โมหมูลจิต 2 ดวง

有些人可能會認為參加佛法討論或是去廟裡拜拜就是有信心這個美心所，但其實不一定，有可能只是貪愛那個愉悅的感受，但卻不知道。此外細微的瞋恨也不會有信心這個心所，比如感到有一點熱或是有一點冷，感到一點被干擾的這些時刻也都不會有信心這個美心所。

บางท่านอาจเข้าใจว่าการเข้าร่วมการสนทนาธรรม หรือเข้าวัดวาอาราม กราบไหว้พระ นั่นต้องเป็นจิตที่ประกอบด้วยสัทธาเจตสิกที่ดีงาม แต่แท้จริงนั่นอาจจะไม่ใช่ศรัทธา แต่เป็นโลภะที่ติดข้องในความรู้สึกสุขใจ แต่ไม่รู้ นอกจากนี้โทสะที่ละเอียดเบาบางที่เกิดขึ้นขณะนั้น ก็ไม่ได้มีสัทธาเจตสิกเกิดร่วมด้วยแล้ว อย่างเช่น ความรู้สึกร้อนแม้เพียงนิดเดียวหรือเย็นแม้เพียงเล็กน้อย ที่ทำให้รู้สึกขัดเคืองเล็กน้อยแม้เพียงชั่วเวลาสั้นๆ ขณะนั้นไม่มีสัทธาเจตสิกเกิดร่วมด้วย

18種無因心沒有根或因的心所伴隨，比如雙五識也不會有信心這個心所。

อเหตุกจิต 18 ดวงไม่มีเหตุเจตสิกที่เป็นมูลเกิดร่วมด้วย เช่น ทวิปัญจวิญญานก็ไม่มีสัทธาเจตสิกเกิดร่วมด้วย

法是因緣和合的，法生起一剎那就滅了，如果我們認為某個人一直都會有信心或慈愛，這是對法的本質並不瞭解。在傳統上我們說佛陀有最大的慈悲心以及對佛法最有信心，但他也不是每一刻都有信心這個法生起，因為無根心那一刻也不會有信心這個法。慢慢去瞭解法是什麼才能夠更瞭解法的本質都是無我的。

ธัมมะทั้งหลายเกิดจากเหตุปัจจัย ธัมมะเกิดขึ้นแล้วดับทันที หากเรายังจะเข้าใจว่ายังคงมีคนๆ หนึ่งที่ศรัทธา ที่เมตตา นี่คือยังไม่ได้เข้าใจความเป็นธัมมะจริงๆ เรามักจะกล่าวว่าพระพุทธเจ้ามีพระมหากรุณาคุณ รวมถึงเป็นผู้ที่มีศรัทธายิ่ง แต่พระองค์ท่านก็ไม่ได้มีสัทธาเจตสิกเกิดขึ้นทุกๆ ขณะจิต เพราะเหตุว่าขณะที่เป็นอเหตุกจิต จิตขณะนั้นสัทธาเจตสิกก็ไม่ได้เกิด ค่อยๆ เข้าใจว่าธัมมะคืออะไร จึงจะสามารถเข้าใจสภาพธัมมะตามความเป็นจริงได้ว่าไม่มีเรา

信心可以讓心變得潔淨，它就好比是一顆可以淨化水的寶石。當國王在外面的時候，士兵把拿水給他的時候，他會把這顆寶石放到水裡面讓水變乾淨。信心就像是這顆潔淨水的寶石，可以洗淨所有不善。 現在在瞭解的這一刻不會有不善，信心這個美心所在那一刻潔淨了心和心所。這和我們傳統世俗上所認定的信心是不同的。

ศรัทธาสามารถทำให้จิตนั้นผ่องใส เปรียบเหมือนแก้วมณีก้อนหนึ่งที่สามารถทำให้น้ำนั้นสะอาดผ่องใส ในยามที่พระราชาประทับอยู่ข้างนอก ขณะที่ทหารนำน้ำมาถวายพระราชา ทหารก็จะนำแก้วมณีก้อนนี้ใส่ลงไปในแก้วน้ำเพื่อให้น้ำนั้นใสสะอาดฉันใด สัทธาเจตสิกที่เกิดพร้อมกับจิตย่อมกระทำกิจให้จิตผ่องใสฉันนั้น

問: 我媽媽的朋友建議我媽媽在臨終前要多念阿彌陀佛，但我認為這種盲目的信心其實並沒有瞭解生命的真相。

ผู้ถาม: เพื่อนของแม่ดิฉันมีความเห็นและแนะนำกับแม่ของดิฉันว่า ก่อนตายควรจะท่องคำว่า “อามิตตาพุทธ” ให้มากเข้าไว้ แต่ดิฉันคิดว่าการเชื่อการศรัทราแบบไม่ลืมหูลืมตาแบบนี้ แท้ที่จริงแล้วไม่ได้มีความเข้าใจในความจริงของชีวิตเลย

Jon: 很多人都會有這種盲目的相信，相信在臨終前念佛號就可以在善趣再出生，這是一個很普遍的相信，特別是佛教國家。但這其實並不是真的瞭解佛陀的教導。
有時候我們看到別人的行為好像是很平靜或是充滿信心，但這只是去臆測，別人內心品質的善與不善並不能從表面上的行為看得出來。

จอน: โดยมากแล้วผู้คนมักจะเชื่อโดยงมงาย เชื่อว่าก่อนตายถ้าคิดถึงคำท่องคำเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า ก็จะได้ไปเกิดในภพภูมิที่ดี ซึ่งก็เป็นความเชื่อที่แพร่หลายไปทั่ว โดยเฉพาะในประเทศที่นับถือพระพุทธศาสนา แต่นี่ไม่ได้เป็นการเข้าใจคำสอนของพระพุทธศาสนาโดยแท้จริง บางครั้งเราอาจจะเห็นพฤติกรรมของบางบุคคลเหมือนกับว่ามีศรัทธาอย่างเต็มเปี่ยมหรือมีความสงบอย่างยิ่ง แต่นั่นก็เป็นเพียงการคาดคะเน เพราะสภาพจิตที่อยู่ภายในนั้นจะเป็นกุศลหรืออกุศล ไม่อาจตัดสินได้ด้วยเพียงการเห็นพฤติกรรมภายนอก

敬感恩阿姜舒淨 (Ajhan Sujin Boriharnwanaket) 的恩惠
น้อมเคารพในคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

謹以此施法之功德與我們在輪迴裡每一世的父母 師長 同修 親友 仙人 各位讀者及其他一切眾生分享
กุศลในการนี้ ข้าพเจ้าขออุทิศแด่บิดามารดาในทุกภพทุกชาติ ครูบาอาจารย์ ญาติมิตรสหาย เทวดา และผู้อ่าน รวมถึงสัตว์ทั้งหลาย

By line group Just Dhamma

หมายเหตุ
ที่มา : การสนทนาธรรมออนไลน์ระหว่างท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับ ชาวจีน

สรุปใจความภาษาจีน โดย 陳品彤 เฉินผิ่นถง (คุณแพท)
แปลภาษาไทย โดย คุณปาล สว่างพัฒนกุล (黃如蓮)

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... บทความแปลภาษาจีน