๑๑. ทุติยภิกษาทายิกาวิมาน ว่าด้วยภิกษุทายิกาวิมาน
[เล่มที่ 48] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 213
๑. อิตถิวิมานวัตถุ
จิตตลดาวรรคที่ ๒
๑๑. ทุติยภิกษาทายิกาวิมาน
ว่าด้วยภิกษุทายิกาวิมาน
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 48]
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 213
๑๑. ทุติยภิกษาทายิกาวิมาน
ว่าด้วยภิกษุทายิกาวิมาน
[๒๘] พระมหาโมคคัลลานเถระถามเทพธิดานั้นด้วยคาถานี้ว่า
ดูก่อนเทพธิดา ท่านเป็นผู้มีวรรณะงาม มีรัศมีส่องสว่างไสวไปทุกทิศ เหมือนดาวประกายพรึก เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีวรรณะเช่นนี้ ฯลฯ และ รัศมีของท่านสว่างไสวไปทุกทิศ.
เทพธิดานั้นถูกพระโมคคัลลานเถระถามแล้วดีใจ จึงได้พยากรณ์ปัญหาแห่งกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ในชาติก่อน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ ดีฉันอยู่ในหมู่มนุษย์ในมนุษยโลก ได้พบพระพุทธเจ้าผู้ปราศจากกิเลสธุลี ผ่องใส ไม่ขุ่นมัว ก็เลื่อมใส ได้ถวายภิกษาแด่พระองค์ด้วยมือของดีฉันเอง เพราะบุญอันนั้น ดีฉันจึงมีวรรณะเช่นนี้ ฯลฯ และรัศมีของดีฉันจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
จบทุติยภิกษาทายิกาวิมาน
อรรถกถาทุติยภิกษาทายิกาวิมาน
ทุติยภิกษาทายิกาวิมาน มีคาถาว่า อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน ดังนี้เป็นต้น. ทุติยภิกษาทายิกาวิมานนั้นเกิดขึ้นอย่างไร?
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 214
พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเวฬุวันกลันทกนิวาปสถาน กรุงราชคฤห์. ในกรุงราชคฤห์นั้น มีหญิงคนหนึ่งมีศรัทธาเลื่อมใส ได้เห็นพระขีณาสพรูปหนึ่งกำลังเที่ยวบิณฑบาต นิมนต์ให้ท่านเข้าไปเรือนของตนแล้ว ได้ถวายโภชนาหาร. สมัยต่อมา นางทำกาละตายไปบังเกิดในภพดาวดึงส์. คำที่เหลือก็เหมือนกับวิมานติดๆ กันนั่นเอง.
พระมหาโมคคัลลานเถระถามเทพธิดานั้น ด้วยคาถานี้ว่า
ท่านมีวรรณะงาม มีรัศมีสว่างไสวไปทุกทิศ เหมือนดาวประกายพรึก เพราะบุญอะไร ท่านจึงมีวรรณะเช่นนี้ ฯลฯ และรัศมีของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
เทพธิดานั้นถูกพระโมคคัลลานเถระถามแล้วดีใจ ก็พยากรณ์ปัญหาของกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ในชาติก่อน ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ในมนุษยโลก ดีฉันได้พบพระพุทธเจ้าผู้ปราศกามกิเลสธุลี ผ่องใส ไม่ขุ่นมัว ดีฉันเลื่อมใสได้ถวายภิกษาแด่พระองค์ด้วยมือตนเอง เพราะบุญนั้น ดีฉันจึงมีวรรณะเช่นนี้ฯ ลฯ และรัศมีของดีฉันจึงสว่างใสไปทุกทิศ.
จบอรรถกถาทุติยภิกษาทายิกาวิมาน
จบกถาพรรณนาความแห่งจิตตลดาวรรคที่ ๒ ซึ่งประดับด้วยเรื่อง ๑๑ เรื่องในวิมานวัตถุ ในอรรถกถาขุททกนิกาย ชื่อปรมัตถทีปนี ด้วยประการฉะนี้.
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 215
รวมวิมานที่มีในวรรคนี้คือ
๑. ทาสีวิมาน ๒. ลขุมาวิมาน ๓. อาจามทายิกาวิมาน ๔ จัณฑาลิวิมาน ๕. ภัททิตถิกาวิมาน ๖. โสณทินนาวิมาน ๗. อุโบสถาวิมาน ๘. สุนิททาวิมาน ๙. สุทินนาวิมาน ๑๐. ปฐมภิกษาทายิกาวิมาน ๑๑. ทุติยภิกษาทายิกาวิมาน และอรรถกถา.
จบวรรคที่ ๒ ในอิตถีวิมาน
จบปฐมภาณวาร