๙. ทุติยกุณฑลีวิมาน ว่าด้วยกุณฑลีวิมานที่ ๒
[เล่มที่ 48] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 569
๒. ปุริสวิมานวัตถุ
ปายาสิกวรรคที่ ๖
๙. ทุติยกุณฑลีวิมาน
ว่าด้วยกุณฑลีวิมานที่ ๒
อ่านหัวข้ออื่นๆ ... [เล่มที่ 48]
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 569
๙. ทุติยกุณฑลีวิมาน
ว่าด้วยกุณฑลีวิมานที่ ๒
พระมหาโมคคัลลานเถระ ได้ถามเทพบุตรองค์หนึ่งว่า
[๗๓] ท่านแต่งองค์ทรงมาลัย มีพัสตราภรณ์สวย ฯลฯ ท่านจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้ และวรรณะของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 570
เทพบุตรนั้นถูกพระโมคคัลลานเถระถามแล้ว ดีใจ ก็พยากรณ์ปัญหาของกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ครั้งเกิดเป็นมนุษย์อยู่ในหมู่มนุษย์ ข้าพเจ้าได้เห็นสมณะล้วนแต่ดีฯ ลฯ ข้าพเจ้าจึงมีวรรณะเช่นนี้ เพราะบุญนั้น ฯลฯ และวรรณะของข้าพเจ้าจึงสว่าง ไสวไปทุกทิศ.
จบทุติยกุณฑลีวิมาน
อรรถกถาทุติยกุณฑลีวิมาน
ทุติยกุณฑลีวิมาน มีคาถาว่า อลงฺกโต มาลฺยธโร สุวตฺโถ เป็นต้น. ทุติยกุณฑลีวิมานนั้นเกิดขึ้นอย่างไร?
พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระเชตวันวิหาร กรุงสาวัตถี. สมัยนั้น ท่านพระอัครสาวกทั้งสองเที่ยวจาริกไปในแคว้นกาสี. คำดังว่ามาเป็นต้นทั้งหมด ก็เช่นเดียวกับวิมานก่อนนั่นแหละ.
ท่านพระมหาโมคคัลลานะถามว่า
ท่านแต่งองค์ทรงมาลัย ทรงพัสตราภรณ์อันสวย ตุ้มหูงาม แต่งผมและหนวดเรียบร้อย สวมเครื่องประดับมือ มียศ อยู่ในวิมานทิพย์เหมือนพระจันทร์.
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิมานวัตถุ เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า 571
พิณทิพย์บรรเลงไพเราะ และเหล่าเทพกัญญาชั้นไตรทศจำนวน ๖๔,๐๐๐ ก็เป็นผู้ดี ล้วนชำนาญศิลป์ พากันมาฟ้อนรำขับร้อง ทำความบันเทิงอย่างโอฬาร ท่านบรรลุเทวฤทธิ์แล้วมีอานุภาพมาก ฯลฯ และวรรณะของท่านจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
เทพบุตรนั้นดีใจ ถูกพระโมคคัลลานะถามแล้ว ก็พยากรณ์ปัญหาของกรรมที่มีผลอย่างนี้ว่า
ครั้งเกิดเป็นมนุษย์ในหมู่มนุษย์ ข้าพเจ้าเห็น สมณะทั้งหลาย ล้วนแต่ดี มีวิชชาและจรณะพรักพร้อม มียศ เป็นพหูสูต มีศีลผ่องใส มีจิตเลื่อมใส เมื่อบริจาคข้าวน้ำได้ถวายทานอย่างไพบูลย์โดยเคารพ.
เพราะบุญนั้น วรรณะของข้าพเจ้าจึงเป็นเช่นนี้ เพราะบุญนั้น ผลนี้จึงสำเร็จแก่ข้าพเจ้า และโภคะทุกอย่างที่น่ารักจึงเกิดแก่ข้าพเจ้า ฯลฯ เพราะบุญนั้น ข้าพเจ้าจึงมีอานุภาพรุ่งเรืองอย่างนี้ และวรรณะของข้าพเจ้าจึงสว่างไสวไปทุกทิศ.
แม้ในคาถาทั้งหลาย ก็ไม่มีคำที่ไม่เคยมี.
จบอรรถกถาทุติยกุณฑลีวิมาน