อกุศลน่ารังเกียจยิ่งกว่าอย่างอื่น

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๕๘๕]

อกุศลน่ารังเกียจยิ่งกว่าอย่างอื่น

เหตุผลในการที่จะให้เจริญกุศล หรือในการที่จะให้ขัดเกลากิเลสมีมาก แสดงเท่าไหร่ๆ ก็ไม่พอ เพราะเหตุว่าการฟังจะต้องฟังเรื่อยๆ และจะต้องพิจารณาอุปมาอุปมัยต่างๆ ซึ่งเป็นการที่จะชี้ให้เห็นถึงสภาพธรรมที่น่ารังเกียจของอกุศล และสภาพธรรมที่ควรเจริญของกุศล

อย่างบางท่านซึ่งเป็นผู้ที่รักความสะอาดทางกาย เป็นผู้ที่รังเกียจความสกปรกทางกายมาก แต่ว่าลืมคิดว่าขณะใดที่อกุศลเกิด ขณะนั้นสกปรกหรือว่าน่ารังเกียจยิ่งกว่าความสกปรกทางกาย และอกุศลที่เกิด เกิดอยู่ตลอดเวลา ถ้าไม่รู้ในลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง เช่น ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ถ้าจะอุปมาเหมือนกับแผลเน่าสกปรก ที่มีน้ำเลือดน้ำหนองไหลอยู่ตลอดเวลา ขณะใดที่มีการเห็น ไม่ระลึกรู้ลักษณะของสภาพทธรรมที่ปรากฏตามความเป็นจริง อกุศลเปรียบเหมือนสิ่งสกปรกที่ไหลออกมาแล้วทางตาบ้าง ทางหูบ้าง ทางจมูกบ้าง ทางลิ้นบ้าง ทางกายบ้าง ทางใจบ้าง ในวันหนึ่งๆ มีแต่ความสกปรก มีแต่ความน่ารังเกียจสักเท่าไหร่ เพราะเหตุว่าความสกปรกหรือว่าความน่ารังเกียจ ซึ่งเป็นแผลทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ก็ยังสามารถที่จะรักษาให้หายกลับคืนให้สะอาดได้ แต่อกุศลจิตซึ่งเกิดทันทีที่เห็น แล้วมีความยินดียินร้าย ทางหูที่ได้ยินแล้วหลงลืมสติ ไม่รู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏ ก็เปรียบเหมือนน้ำเลือดน้ำหนองหรือของสกปรกทั้งหลายที่ไหลออกไปแล้วโดยอารมณ์ที่ปรากฏ เพราะฉะนั้น ก็จะเห็นได้ว่าแล้วแต่ท่านจะมีความรังเกียจในความสกปรกทางกาย หรือว่าจะมีความรังเกียจลึกซึ้งถึงอกุศลจิตซึ่งเกิดขึ้นทางใจด้วย เป็นความสกปรกหรือว่าเป็นความน่ารังเกียจของสภาพของจิต

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย