ถามเรื่องสักกายทิฏฐิ
ฟังธรรม " คุยธรรม 2078 " ท่านอาจารย์กล่าวถึงสักกายะทิฏฐิ ๒๐ คืออย่างไรค่ะ และจากการฟังฉุกคิดได้ว่า ไม่เข้าใจคำว่า "ขันธ์" ค่ะ เคยอ่านว่ามีลักษณะ ๑๑ แต่ไม่เข้าใจอยู่ดี (ก็เคยอ่านปรมัตถธรรมสังเขปก็รู้จักรูป ๒๘ เจตสิก ๕๒ จิต ๘๙ ค่ะ) หวังในความกรุณาจากท่านทั้งหลาย ขอบคุณค่ะ
สักกายทิฏฐิ คือ ความเห็นผิดในขันธ์ ๕ ว่าเป็นตัวตนของเรา ส่วนความหมายคำว่า ขันธ์ หมายถึง สภาพธรรมที่เกิดดับ มีลักษณะ ๑๑ ประการ
ขอเชิญอ่านรายละเอียดจากพระไตรปิฎก
สักกายะทิฏฐิ แปลว่า ความเห็นผิดยึดมั่นในสภาพธรรมว่าเป็นตัวตนสัตว์บุคคล แบ่งเป็น ๒๐ ดังนี้ คือ ขันธ์ ๕ คูณ ๔ เห็นรูปเป็นตน เห็นตนเป็นรูป เห็นรูปในตน เห็นตนในรูป เห็นเวทนาเป็นตน เห็นตนเป็นเวทนา เห็นเวทนาในตน เห็นตนในเวทนา เห็นสัญญาเป็นตน เห็นตนเป็นสัญญา เห็นสัญญาในตน เห็นตนในสัญญา เห็นสังขารเป็นตน เห็นตนเป็นสังขาร เห็นสังขารในตน เห็นตนในสังขาร เห็นวิญญาณเป็นตน เห็นตนเป็นวิญญาณ เห็นวิญญาณในตน เห็นตนในวิญญาณ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
สักกายทิฏฐิ คือความยึดถือผิดด้วยความเป็นเรา เป็นตัวตน ธรรมไม่ได้อยู่ในหนังสือแต่มีธรรมคือสักกายทิฏฐิหรือไม่ในขณะนี้ ในชีวิตประจำวัน ตามปกติ ปุถุชน เมื่อยังประจักษ์สภาพธัมมะว่าเป็นธรรมจนดับกิเลสเป็นพระโสดาบันแล้ว ก็ยังมีความเห็นผิดว่ามีสัตว์ บุคคล ตัวตน ยึดถือว่ามีเราจริงๆ ในลักษณะต่างๆ (ในพระไตรปิฎกที่ยกมาข้างต้น) ไม่เข้าใจความจริงว่า มีแต่ธรรมที่เป็น จิต เจตสิก รูป หรือนามธรรม รูปธรรมหรือ มีแต่ขันธ์ ๕ เท่านั้น สรุปคือมีแต่ธรรมเท่านั้น ไม่มีเรา ดังนั้นหนทางที่จะดับกิเลส จึงเริ่มจากการเข้าใจว่าทุกอย่างเป็นธรรม โดยเริ่มจากขั้นการฟัง และเข้าใจว่าธรรมคืออะไร เมื่อเข้าใจจนมั่นคง สติปัฏฐานก็เกิดขึ้นระลึกสภาพธัมมะที่มีในขณะนี้ ที่เรายึดถือด้วยความเห็นผิด (สักกายทิฏฐิ) ว่ามีตัวตน ก็จะเริ่มรู้ความจริงเมื่อสติเกิดระลึกสภาพธัมมะว่าเป็นธรรมไม่ใช่เราครับ ดังนั้น ไม่ว่าจะเป็นสักกายทิฏฐิหรือขันธ์ ก็คือสภาพธัมมะที่มีในขณะนี้นั่นเองครับ หนทางที่ถูกคือ สติระลึกรู้ลักษณะของขันธ์ ๕ หรือลักษณะของธรรมว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา จึงดับความเห็นผิดว่าเป็นตัวตน (สักกายทิฏฐิ) ได้จริงๆ ครับ
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
