ผลทายกเถราปทานที่ ๒ (๒๘๒) ว่าด้วยผลแห่งการถวายผลไม้

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 722

ผลทายกเถราปทานที่ ๒ (๒๘๒)

ว่าด้วยผลแห่งการถวายผลไม้

[๒๘๔] พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ทรงสันโดษ เสมอด้วยเขาสิเนรุ ทรงไว้เช่นกับธรณี เสด็จออกจากสมาธิ แล้ว เข้ามาหาเราเพื่อภิกษา.

เรามีใจผ่องใส ได้ถวายผลสมอ มะขามป้อม มะม่วง ชมพู่ สมอพิเภก กระเบา กระบาก มะตูม และผลมะปราง ทั้งหมดนั้น แด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่าสิทธัตถะ ผู้ แสวงคุณอันใหญ่หลวง ทรงอนุเคราะห์โลกทั้งปวง.

ในกัปที่ ๙๔ แต่กัปนี้ เราได้ถวายผลไม้ใดในกาลนั้น ด้วยทานนั้น เราไม่รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวาย ผลไม้.

ในกัปที่ ๕๗ แต่กัปนี้ ได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิจอมกษัตริย์ พระนามว่า เอกัชฌะ ทรงสมบูรณ์ด้วยแก้ว ๗ ประการ มีพละมาก.

คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา ๔ วิโมกข์ ๘ และ อภิญญา ๖ เราทำให้แจ้งชัดแล้ว คำสอนของพระพุทธเจ้า เราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.

ทราบว่า ท่านพระผลทายกเถระได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการ ฉะนี้แล.

จบผลทายกเถราปทาน

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๘ ภาค ๒ - หน้า 723

๒๘๒. อรรถกถาผลทายกเถราปทาน

พึงทราบเรื่องราวในอปทานที่ ๒ ดังต่อไปนี้ :-

เชื่อมความว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่า สิทธัตถะ ทรงสันโดษ เสมอด้วยภูเขาสิเนรุ ทรงมั่นคงเช่นกับธรณี. บทว่า วุฏฺหิตฺวา สมาธิมฺหา ความว่า เสด็จออกจากนิโรธสมาบัติแล้ว คือเสด็จอยู่เป็นแผนกหนึ่ง. บทว่า ภิกฺขาย มมุปฏฺิโต ความว่า ใกล้เวลาภิกขาจารทรงพระดำริว่า วันนี้ใครคนใดคนหนึ่ง ได้ถวายทานเล็กๆ น้อยๆ แก่เรา ผลเป็นอันมาก จะพึงมีแก่เขาผู้นั้น ดังนี้แล้ว จึงเสด็จเข้ามาหาเราผู้นั่งอยู่ คือเข้ามาใกล้ เรา. บทว่า หรีตกํฯ เปฯ ผารุสกผลานิ จ ความว่า เรามีใจ เลื่อมใส ได้ถวายผลไม้นั้นทั้งหมด แด่พระผู้มีพระภาคเจ้าพระนามว่า สิทธัตถะ ผู้แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่ ผู้ทรงอนุเคราะห์ชาวโลกทั้งปวง พระองค์นั้น ด้วยประการฉะนี้แล.

จบอรรถกถาผลทายกเถราปทาน