ภิสทายกเถราปทานที่ ๓ (๔๘๓) ว่าด้วยผลแห่งการถวายเหง้าบัว

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 119

ภิสทายกเถราปทานที่ ๓ (๔๘๓)

ว่าด้วยผลแห่งการถวายเหง้าบัว

[๗๓] ครั้งนั้น เราลงสู่สระโบกขรณีที่ ช้างนานาชนิดเสพแล้วถอนเหง้าบัวในสระนั้น เพราะเหตุจะกิน สมัยนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า พระนามว่าปทุมุตตระ ผู้ตื่นแล้ว ทรงผ้ากัมพล สีแดง สลัดผ้าบังสุกุลเหาะไปในอากาศ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 120

เวลานั้น เราได้ยินเสียงจึงแหงนขึ้นไป ดู ได้เห็นพระผู้นำโลก

เรายืนอยู่ในสระโบกขรณีนั่นแหละ ได้ ทูลอ้อนวอนพระผู้นำโลกว่า น้ำหวานน้ำนมและ เนยใสกำลังไหลจากเหง้าบัว

ขอพระพุทธเจ้าผู้มีพระปัญญาจักษุโปรด ทรงรับเพื่ออนุเคราะห์แก่ข้าพระองค์เถิด ลำดับ นั้นพระสัมพุทธเจ้าผู้ศาสดา ทรงประกอบด้วย พระกรุณา มียศใหญ่ มีพระปัญญาจักษุ เสด็จ ลงจากอากาศมารับภิกษาของเรา เพื่อความอนุ- เคราะห์ ครั้นแล้วได้ทรงทำอนุโมทนาแก่เราว่า

แน่ะ ท่านผู้มีบุญใหญ่ ท่านจงเป็นผู้มี ความสุขเถิด คติจงสำเร็จแก่ท่าน ด้วยการให้ เหง้าบัวเป็นทานนี้ ท่านจงได้สุขอันไพบูลย์

ครั้นพระสัมพุทธชินเจ้าพระนามว่าปทุมุตตระตรัสฉะนี้แล้ว ได้ทรงรับภิกษาแล้วเสด็จไป ในอากาศ

ลำดับนั้น เราเก็บเหง้าบัวจากสระนั้น กลับมายังอาศรม วางเหง้าบัวไว้บนต้นไม้ระลึก ถึงทานของเรา

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 121

ครั้งนั้น ลมพายุใหญ่ดังขึ้นแล้วพัดป่า ให้สั่นสะเทือน อากาศดังลั่นในเมื่อฟ้าฝ่า

ลำดับนั้น อสนีบาตได้ตกลงบนศีรษะ ของเรา ก็ในกาลนั้น เราเป็นผู้นั่งตายอยู่ ณ ที่นั้น

เราเป็นผู้ประกอบด้วยบุญกรรม เข้าถึง สวรรค์ชั้นดุสิต ซากศพของเราตกไป ส่วนเรา รื่นรมย์อยู่ในเทวโลก

นางเทพอัปสร ๘๔,๐๐๐ นาง ล้วนประดับ ประดาสวยงาม ต่างก็บำรุงเราทั้งเช้าเย็น นี้เป็น ผลแห่งการถวายเหง้าบัว

ครั้งนั้น เรามาสู่กำเนิดมนุษย์เป็นผู้ถึง ความสุข ความบกพร่องในโภคทรัพย์ ไม่มีแก่ เราเลย นี้ก็เป็นผลแห่งการถวายเหง้าบัว

เราอันพระสัมพุทธเจ้า ผู้ประเสริฐ กว่าทวยเทพ ผู้คงที่ พระองค์นั้นทรงอนุเคราะห์ แล้ว จึงเป็นผู้สิ้นอาสวะทั้งปวง บัดนี้ภพใหม่ ไม่มีอีก

ในกัปที่แสนแต่กัปนี้ เราได้ถวายภิกษา ใดในกาลนั้น ด้วยการถวายภิกษา เราไม่ รู้จักทุคติเลย นี้เป็นผลแห่งการถวายเหง้าบัว

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 122

เราเผากิเลสทั้งหลายแล้ว ... คำสอน ของพระพุทธเจ้าเราได้ทำเสร็จแล้ว ดังนี้.

จบภิสทายกเถราปทาน

๔๘๓. อรรถกถาภิสทายกเถราปทาน

พึงทราบเรื่องราวในอุปทานที่ ๓ ดังต่อไปนี้ :-

บทว่า มธุํ ภิเสหิ สวติ ความว่า น้ำผึ้งกำลังไหลหลั่งออกจากเกสร บัว. บทว่า ขีรํ สปฺปึ มุฬาลิภิ ความว่า น้ำนมและรสเนยใส กำลังไหล หลั่งออกจากเหง้าบัว อธิบายว่า เพราะฉะนั้น ขอพระพุทธเจ้า จงรับภิกษา ทั้ง ๒ นั้นของข้าพระองค์เถิด.

จบอรรถกถาภิสทายกเถราปทาน