สิวกเถราปทานที่ ๙ (๕๕๙) ว่าด้วยบุพจริยาของพระสิวกเถระ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 481

สิวกเถราปทานที่ ๙ (๕๕๙)

ว่าด้วยบุพจริยาของพระสิวกเถระ

[๑๔๙] ข้าพเจ้า ได้เห็นบาตรของพระวิปัสสีพุทธเจ้า ผู้แสวงหาคุณอันใหญ่ ผู้กำลังเสด็จ ไป เพื่อแสวงหาบิณฑะ ว่างเปล่า จึงถวายขนม กุมมาสจนเต็ม.

ในกัปที่ ๙๑ แต่กัปนี้ ในครั้งนั้น ข้าพเจ้า ได้ถวายภิกษาใด ด้วยกรรมนั้น ข้าพเจ้าไม่รู้จัก ทุคติเลย นี้เป็นผลของการถวายขนมกุมมาส.

ข้าพเจ้าเผากิเลสทั้งหลายสิ้นแล้ว ฯลฯ ข้าพเจ้าเป็นผู้ไม่มีอาสวะอยู่.

ข้าพเจ้าเป็นผู้มาดีแล้วแล ฯลฯ คำสอน ของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าได้ทำเสร็จแล้ว.

ทราบว่า ท่านพระสิวกเถระ ได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ด้วยประการ ฉะนี้แล.

จบสิวกเถราปทาน

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน เล่ม ๙ ภาค ๑ - หน้า 482

๕๕๙. อรรถกถาสิวกเถราปทาน

พึงทราบเรื่องราวในอปทานที่ ๙ ดังต่อไปนี้ :-

อปทานของท่านพระสิวกเถระ อันมีคำเริ่มต้นว่า เอสนาย จรนฺตสฺส ดังนี้.

แม้พระเถระรูปนี้ ก็ได้เคยบำเพ็ญกุศลมาแล้วในพระพุทธเจ้าพระองค์ ก่อนๆ ได้สั่งสมบุญอันเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพานไว้เป็นอันมากในภพนั้นๆ ในกาลแห่งพระผู้มีพระภาคเจ้า พระนามว่า วิปัสสี ท่านได้เกิดในเรือนอัน มีสกุล บรรลุนิติภาวะแล้ว วันหนึ่งเห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จเที่ยวไป บิณฑบาต มีจิตเลื่อมใส รับบาตรมาบรรจุขนมกุมมาสจนเต็มแล้วจึงได้ถวาย. ด้วยบุญกรรมอันนั้น เขาจึงได้ท่องเที่ยวไปในเทวโลกและมนุษยโลก ใน พุทธุปบาทกาลนี้ ได้บังเกิดในเรือนอันมีสกุลของพราหมณ์ในกรุงราชคฤห์ เขาได้มีชื่อว่า สิวกะ เขาเจริญวัยแล้ว จบการศึกษาในวิชาและศิลปะทั้งหลาย แล้ว เพราะค่าที่ตนมีอัธยาศัยใคร่จะออกบวช จึงละกามบวชเป็นพระดาบส ท่องเที่ยวจาริกไป ได้เข้าไปเฝ้าพระศาสดา ฟังธรรมแล้ว ได้มีศรัทธาบวช แล้ว บำเพ็ญวิปัสสนา ไม่นานเท่าไรนัก ก็ได้บรรลุพระอรหัต.

ท่านครั้นได้บรรลุพระอรหัตแล้ว เกิดความโสมนัสใจ เมื่อจะ ประกาศถึงเรื่องราวที่ตนเคยได้ประพฤติมาแล้วในกาลก่อน จึงกล่าวคำเริ่มต้น ว่า เอสนาย จรนฺตสฺส ดังนี้. คำนั้นทั้งหมด บัณฑิตพอที่จะกำหนดรู้ได้ โดยง่ายทีเดียวแล.

จบอรรถกถาสิวกเถราปทาน