เพราะไม่รู้ จึงเศร้าโศก ในสงสาร

หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๖๐๘]

เพราะไม่รู้ จึงเศร้าโศก ในสงสาร

คุณอรวรรณ เชิญรุ่งโรจน์ : เพราะไม่รู้ จึงเศร้าโศก ในสงสาร

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ : ใครที่ไม่เศร้าโศก? ผู้รู้ พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงดับกิเลสหมดไม่เศร้าโศก พระอนาคามีก็ดับกิเลส คือ ความติดข้องในในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ (สิ่งที่กระทบสัมผัสกาย) จึงไม่เศร้าโศก แต่ตราบใดที่ยังมีความยินดีในสิ่งที่ปรากฏทางตาเพราะไม่รู้ ไม่มีใคร แต่มีสิ่งที่กระทบตาได้ จึงปรากฏให้เห็นว่ามีสิ่งที่ปรากฏจริงๆ ในขณะที่เห็น แต่เพราะไม่รู้ก็เป็นคนและเป็นสิ่งต่างๆ เป็นที่ตั้งของความยินดีพอใจบ้างไม่พอใจบ้าง

เพราะฉะนั้นชีวิตทั้งชีวิตก็มีความรู้สึก เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวเฉยๆ เท่านี้เอง สิ่งใดก็ตามที่เกิดขึ้นแล้วก็ดับไปไม่กลับมาอีก เมื่อวานนี้หลายคนอาจจะมีความสุขมาก ๒ – ๓ วันก่อนก็ได้ และหลายคนก็อาจจะมีความทุกข์โศก แต่ว่าเดี๋ยวนี้ไม่ใช่ขณะนั้น เพราะฉะนั้นก็เป็นเพียงชั่วขณะซึ่งต้องเป็นไปโดยที่ว่าบังคับบัญชาไม่ได้ จะไม่ให้สุขก็ไม่ได้ จะไม่ให้ทุกข์ก็ไม่ได้ แต่ทั้งหมดไม่ยั่งยืน เพียงชั่วคราวแล้วก็หมดไป เหลือเพียงแค่ความจำในสิ่งที่ไม่มีเพราะไม่รู้

เพราะฉะนั้นก็จะต้องเป็นอย่างนี้จนกว่าปัญญาจะถึงการรู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระอนาคามีบุคคลก็ไม่เศร้าโศก เป็นพระอรหันต์ก็หมดกิเลสทั้งปวงไม่หวั่นไหวเลย แต่ว่าถ้าไม่ถึงปัญญาความรู้จริงระดับนั้น ก็ต้องเป็นอย่างนี้แหละ แต่ว่ารู้ยากไหม? เดี๋ยวนี้เศร้าโศกหรือเปล่า? สุขหรือเปล่า? เฉยๆ ก็ไม่รู้ ไม่รู้หมดเลยทั้งหมด เพราะไม่รู้

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย