ครูบาอาจารย์ คนไหนสอนถูก คนไหนสอนผิด?

บันทึกการสนทนาบางตอน จากการสนทนาที่ กนกรัตน์ รีสอร์ท อัมพวา สมุทรสงคราม เมื่อวันที่ ๑๓ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๕๘

ติดตามบันทึกต้นฉบับ ได้ที่ลิงก์ด้านล่าง :

ข้อความบางตอนจาก : แนวทางเจริญวิปัสสนา แผ่นที่ ๑ ครั้งที่ 24

"...ใน นาวาสูตร ที่ ๘ มีข้อความว่า ก็ บุคคลพึงรู้แจ้งธรรมจากบุคคลใด พึงบูชาบุคคลนั้น เหมือนเทวดา บูชาพระอินทร์ ฉะนั้นการที่บุคคลหนึ่งบุคคลใด จะมีความนอบน้อมเคารพในครูอาจารย์ หรือว่าผู้ที่ให้ความเข้าใจเรื่องธรรมนั้น ก็จะต้องกระทำในฐานะที่สมควรด้วย เพราะเหตุว่าบางท่านนั้นเคารพในครูอาจารย์เกินพระรัตนตรัย ต้องขอประทานโทษ ที่จะใช้คำนี้ เพราะเหตุว่า บางท่านไม่สนใจที่จะสอบทานเทียบเคียงกับพระธรรมวินัย แล้วแต่ว่าผู้ที่เป็นครูอาจารย์นั้นจะกล่าวว่าอย่างไร ก็พึงพอใจในเหตุผลของผู้นั้นโดยที่ไม่เทียบเคียงเหตุผล ไม่สอบทานกับพระธรรมวินัย ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง เพราะเหตุการที่จะเคารพบุคคลที่เป็นครูอาจารย์นั้น ก็ต้องเคารพในส่วนที่เป็นครูอาจารย์ ไม่เหนือกว่าการเคารพในพระรัตนตรัย คือในพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ในพระธรรมและในพระสงฆ์

เพราะฉะนั้น ก็เคารพครูอาจารย์ในความเมตตาที่ท่านอนุเคราะห์แสดงธรรม อุปการะเกื้อกูลให้ได้เข้าใจธรรม แต่ว่าจะต้องสอบทานธรรมนั้นกับพระธรรมวินัย จนกระทั่งให้ได้เหตุผล แต่ไม่ใช่จะไปลบหลู่ครูบาอาจารย์ ซึ่งอาจจะมีความคลาดเคลื่อนกับพระธรรมวินัยที่ได้สอบทานแล้ว ในที่นี้จึงกล่าวว่า ก็บุคคลพึงรู้แจ้งธรรมจากบุคคลใด พึงบูชาบุคคลนั้นเหมือนเทวดาบูชาพระอินทร์ ฉะนั้น บุคคลผู้ที่เคารพนอบน้อมบุคคลที่เป็นครูอาจารย์ก็เป็นผู้ที่มีคุณความดี ก็เปรียบได้กับเทวดา ส่วนครูอาจารย์ที่ให้ความรู้ในทางธรรมนั้น ก็เปรียบได้กับพระอินทร์ซึ่งเป็นหัวหน้าของเทวดา ไม่ใช่ให้สูงกว่าพระรัตนตรัย ไม่ใช่ให้สูงกว่าพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ แต่ให้พึงบูชาเหมือนเทวดาบูชาพระอินทร์

และมีข้อความต่อไปว่า ผู้อันเตวาสิกบูชาแล้ว มีจิตเลื่อมใสในอันเตวาสิกนั้น ย่อมชี้แจงธรรมให้แจ่มแจ้ง นี่ก็ต้องทั้บุคคลซึ่งจะพึงเป็นที่เคารพบูชานั้น บุคคลนั้นเป็นพหูสูต งสองฝ่าย คือทั้งผู้ที่ชี้แจงธรรมและผู้ที่รับฟังธรรมด้วย ซึ่งผู้ที่ได้รับการนอบน้อมก็ต้องมีจิตเลื่อมใสในผู้รับฟังธรรม แล้วก็ชี้แจงธรรมให้แจ่มแจ้งเป็นการอุปการะด้วย บุรุษผู้มีปัญญา ไม่ประมาทคบบุคคลผู้เป็นพหูสูตเช่นนั้น กระทำธรรม นั้นให้มีประโยชน์ ใคร่ครวญแล้ว ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ย่อมเป็นผู้รู้แจ่มแจ้งแสดงธรรม และเป็นผู้ละเอียด..."

ขอเชิญคลิกฟังการบรรยายฉบับเต็มที่ลิงก์นี้ : https://www.dhammahome.com/cd/topic/33/24