กิริยาอาการขณะโกรธ เป็นอกุศลกรรมบถได้หรือไม่

เป็นปกติของปุถุชนที่ยังสามารถโกรธได้ครับ บางครั้งก็โกรธมาก บางครั้งก็โกรธน้อย บางครั้งโกรธน้อยเรื่องเดิมๆ หลายๆ ครั้ง พอไม่พอใจอีกซักครั้ง ความโกรธก็ทะยานลิ่วขึ้นมาก็ยังได้ ที่เราสมมติใช้คำว่า ปรี๊ด!!! ผมอยากจะขอสอบถามครับ เวลาเราโกรธ แน่นอนว่า คิดไม่ดีต่อบุคคลนั้นแน่นอน มีบุคคลเป็นอารมณ์ มีความคิดแช่งในหัว บางครั้งก็แช่งตายก็มี อยากไปไกลๆ ก็มี คิดว่าจะอะไรนักหนาก็มี รำคาญก็มี แต่ไม่พูดออกมา

เพราะขณะโกรธ ก็สลับกับความคิดฝ่ายกุศลว่า หากล่วงเป็น วาจาทุจริต หรือ กายทุจริต เมื่อใด เมื่อเป็นกรรมบถ จะเดือดร้อนในภายหน้า ซึ่งก็แสดงความเป็นอนัตตาว่า ความโกรธ ความคิดแช่ง การระลึกว่าในทางกุศลที่จะไม่ล่วงกายทุจริต วจีทุจริต ก็ล้วนแต่เหตุปัจจัย บังคับไม่ได้เลย เกิดสลับกันไวมาก

ผมมีความสงสัยครับ เมื่อโกรธ สีหน้า อาการ ของเราย่อมส่องถึงจิตขณะนั้นด้วย เช่น ตาเริ่มเบิ่งและค้าง ตัวหรือมือเริ่มสั่น ลมหายใจเริ่มแรง ปฏิกิริยาตอบสนองต่ออีกบุคคลหนึ่งย่อมชา และเกร็ง หรือ ค้างไป หันหน้าไปมองฝา มองประตู ไม่สบตา เป็นต้น ขณะนั้นยังไม่ได้ล่วงอะไรออกมาเลย มีกิริยาอาการที่ออกมาดังกล่าว แต่อีกฝ่ายก็สังเกตุกิริยาอาการเราได้ ซึ่งนอกจากกิริยาอาการแล้ว ยังมีความคิดอกุศล แช่งชัก สลับกับกุศล รวดเร็วมากในช่วงนั้น ที่อีกฝ่ายไม่ทราบ

คำถามอยู่ตรงที่ว่า ขณะนั้นที่แช่งไปด้วยในใจ และ ก็หันหน้าหนี หรือ มองตาบ้างแว๊บๆ ซึ่งคือกิริยาอาการขณะโกรธที่อีกฝ่ายเห็นได้ ถือ เป็นการเบียดเบียน ทำให้อีกฝ่ายเคียดแค้น หรือไม่พอใจได้ไหมครับ และ ผมก็คิดเลยเถิดไปอีกว่า หากเขาจำท่าทางขณะที่เราโกรธ เค้าจะเอาไปคิด เกิดหมกมุ่นจำไปจนตาย จะเป็นปาณาติบาตจากการเลียดเบียนของเราหรือไม่

หรือ ขณะที่คิดก็ขณะหนึ่ง ขณะที่กุศลจิตเว้นวจีทุจริต กายทุจริต ก็ขณะหนึ่ง ขณะที่หันหน้าก็อีกขณะหนึ่ง ไม่ใช่หันหน้าของเราคือ การแสดงเชิงสัญลักษณ์ว่าเป็นการแสดงความไม่พอใจแทนคำพูด (ตรงนี้ครับที่สับสนว่า กิริยาอาการขณะโกรธ เช่น หน้าหันช้า สลับกับคำแช่งสารพัดในหัว สามารถ เป็นกายกรรม หรือ วจีกรรม ที่เบีบดเบียนอีกฝ่ายได้หรือไม่ เพราะผมมักโยงไปเองว่า คิดแช่งเป็นปัจจัยให้แสดงสีหน้าแบบนั้น และอีกฝ่ายเห็นสีหน้านั้นจากความคิดแช่งในหัว หากเค้าเคียดแค้นจนตายจากสีหน้านั้น คือ มีเจตนาฆ่าเค้า)

ขอความอนุเคราะห์ครับ
ผมอาจเรียบเรียงได้ไม่ดีนักครับ ขออภัยด้วยครับ

บางครั้งก็สับสนเอาอันนั้นมาโยงอันนี้ บางทีตัวเองก็มั่วคิดไปครับเรื่อยครับหากเข้าใจมากขึ้นความคิดสะเปะสะปะอย่างข้างต้นก็ค่อยๆ ลดลงด้วยครับ