คิดในสิ่งที่ไม่มีจริง ควรเข้าใจอย่างไร

ผมได้อ่านบทสนทนาธรรมที่ว่า คนวิกลจริต มักเกิดโมหมูลจิต ประกอบกับความฟุ้งซ่านเป็นส่วนมาก ทำให้พิจารณาต่อว่า แม้แต่เราก็ยังเกิดความฟุ้งซ่านได้บ่อยๆ และเกิดข้อสงสัยว่า เวลามีคิด คิดในสิ่งที่ไม่เคยเห็นมาก่อน คิดในสิ่งที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน คิดในสิ่งที่ไม่เคยได้สัมผัสมาก่อน ได้อย่างไร เพราะสิ่งเหล่านั้นไม่เคยกระทบรูปเลย ยกตัวอย่างเช่น การจะคิดตัวละครสักเรื่องหนึ่ง ก็จินตนาการรูปทรง สัณฐานของตัวละครแต่ละตัว คิดฉาก สถานที่ๆ ไม่เคยเห็นมาก่อนให้วิจิตรได้ หรือ แม้แต่อ่านหนังสือ ก็จินตนาการ สถานที่ ผู้คนตามตัวหนังสือ ผู้คนเหล่านั้นไม่มีจริง สถานที่เหล่านั้นไม่มีจริง หรือ แม้คิดกระทั่งสวรรค์จะหน้าตาเป็นอย่างไร เทวดาหน้าตาสวยไหม เป็นต้น และก็ไม่เคยเห็นสวรรค์ในชาตินี้มาก่อน แต่เสมือนมีภาพ มีเสียง มีสัมผัส มีเวทนา ในคิดนั้น บางครั้งก็พอใจในความคิดนั้น เสียใจในคิดนั้น โกรธกับคิดนั้น กลัวกับคิดนั้นได้เช่นกัน

จึงใครจะขอสอบถามว่า ลักษณะที่กล่าวมา คือ อะไร ควรพิจารณาอย่างไร และสภาพธรรมเป็นอย่างไร เพราะหลากหลายมากกับคิดที่เกิดขึ้นครับ และเป็นชีวิตประจำวันที่เกิดเรื่อยๆ ครับ