ความเข้าใจพระธรรมทำให้ทุกข์น้อยลง
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๖๖๔]
ความเข้าใจพระธรรมทำให้ทุกข์น้อยลง
การฟังธรรมเพื่อให้มีการเข้าใจถูก มีความเห็นถูก ก็ต้องพิจารณาตั้งแต่ต้น ที่ยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเราถูกหรือผิด เห็นไหม? ถ้าเราไม่มีการพิจารณาเลยว่า แท้จริงเรามีความไม่รู้ มีความไม่เข้าใจ มีการหลงผิดที่ยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นสิ่งนั้นสิ่งนี้ มาจากความไม่รู้ ถ้าเป็นผู้เห็นประโยชน์ของการที่จะรู้ว่า เราเกิดมาแล้วก็ไม่รู้ไปตลอดชีวิต ทั้งๆ ที่ทุกคนก็รู้ว่าเกิดแล้วต้องตาย และเมื่อจากโลกนี้ไปแล้ว ก็ไม่สามารถที่จะนำสิ่งที่เป็นที่รักที่ยึดถือนั้นติดตามไปได้เลย แม้แต่ตัวเอง ก็ไม่สามารถที่จะติดตามไปถึงโลกอื่นได้
ถ้ามีความเข้าใจอย่างนี้ว่าทุกภพทุกชาติเป็นอย่างนี้ เมื่อไหร่จะจบสิ้น ถ้ายังคงมีความพอใจอยู่ที่จะเป็นอย่างนี้ ก็ต้องเป็นอย่างนี้ไปเรื่อยๆ แต่ว่าในชาติที่เกิดมา เรามีความทุกข์บ้างไหม แล้วความทุกข์มากหรือน้อย บางคนก็อาจจะมีความทุกข์น้อยมาก จนรู้สึกว่าไม่กระทบต่อการที่จะอยู่ในโลกนี้หรือว่าในสังสารวัฏฏ์อีกต่อไป เหมือนกับว่าอยู่ไปก็ดี ก็ไม่เห็นจะเดือดร้อนอะไร มีทุกข์บ้างเล็กๆ น้อย ก็ธรรมดา ก็อาจจะเข้าใจว่าอย่างนี้ แต่ว่าการที่จะจากโลกนี้ไปสู่ที่ไหน มีใครสามารถที่จะรู้ได้? หรือบางคนที่ไม่สนใจธรรม ก็อาจจะคิดอีกว่าก็ไม่เห็นเป็นไร ไปไหนก็ได้ แต่จริงๆ แล้วที่ว่าไปไหนก็ได้ เพราะยังไม่รู้ว่าที่จริง ไปไหนก็ได้นั้นไปนรกก็ได้ และที่นรกนั้นก็แสนที่จะทรมาน ความเจ็บปวดทุกข์ทางกายของชาตินี้ ไม่ว่าจะร้ายแรงสักแค่ไหน ก็เทียบไม่ได้กับในนรก เพราะเหตุว่าแม้จะมีทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ซึ่งขณะนั้นไม่มีทุกขเวทนาเกิด ขณะที่กำลังเห็นจะมีทุกขเวทนาเกิดไม่ได้ เพราะว่าสิ่งที่กระทบจักขุปสาทะปรากฏเพียงให้เห็นแล้วหมดไปเท่านั้นเอง จะก่อให้เกิดทุกข์ไม่ได้เลย เพราะว่าทุกข์ทางกายก็จะเกิดต่อเมื่อมีกายปสาทะซึ่งเมื่อเกิดในภูมิไหนก็ตาม ที่ยังมีขันธ์ ๕ อยู่ ก็จะมีกายปสาทะ
เพราะฉะนั้น เราจากนรกมาแล้ว โดยลืมแล้วว่าจริงๆ แล้ว ทุกข์ทรมานขนาดนั้นแค่ไหน แต่จากการที่ได้ยินได้ฟังแล้วจะไปอีก แล้วเมื่อไปถึงที่นั่นจะมีการได้เข้าใจธรรมไหม? ก็ยากใช่ไหม? เพราะเหตุว่ามีเวลาหรือว่ามีศรัทธาที่จะได้ยินได้ฟัง ไม่ใช่โอกาส ไม่ใช่ฐานะที่เป็นไปได้เหมือนอย่างเป็นมนุษย์ เพราะแม้เป็นมนุษย์แล้ว ยังไม่ฟังก็เยอะใช่ไหม? ศรัทธาที่ฟังก็ยังน้อยมาก
เพราะฉะนั้น สะสมการที่จะมีความเห็นถูกความเข้าใจถูก ถ้ายังติดข้องในการเกิดในมนุษย์ ในสวรรค์ ก็เป็นเรื่องธรรมดา เพราะว่ายังไปสู่การไม่เกิดไม่ได้ ก็ต้องเป็นเรื่องของเหตุปัจจัยไป
ความรู้เรื่องอื่นก็ยังมีประโยชน์ แล้วทำไมการรู้ความจริงในชีวิตซึ่งเราไม่สามารถที่จะบังคับบัญชาได้ว่าวันไหนจะมีสภาพธรรมใดปรากฏ ก็เป็นสิ่งซึ่งพร้อมที่จะรับด้วยความเห็นถูกความเข้าใจถูก ขณะนั้นทุกข์ก็จะน้อยลง เพราะว่าทุกข์กายก็มี ทุกข์ใจยิ่งมากกว่าทุกข์กาย ถ้าขณะใดที่มีทุกข์ใจเกิดขึ้น จะเห็นได้ว่าแม้แต่กายจะไม่เป็นทุกข์เลย แต่ใจยังเป็นทุกข์เสียยิ่งกว่านั้นอีก
ด้วยเหตุนี้จึงเป็นสิ่งซึ่งเราพร้อมที่จะรู้ ที่จะรับความจริง โดยการศึกษาให้เข้าใจ ดีกว่าการที่เราไม่รู้อะไรแล้วเวลาที่มีสิ่งหนึ่งสิ่งใดเกิดขึ้น ก็เป็นทุกข์มาก
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย