ความเข้าใจธัมมะขั้นการฟัง
ยังเป็นการเข้าใจเรื่องราวของธัมมะซึ่งเป็นสมมติสัจจะหรืออย่างไรครับ
และในบางขณะที่กำลังฟังธรรมก็อาจมีความเข้าใจตรงลักษณะของธัมมะซึ่งเป็นขั้นปฏิบัติได้บ้างใช่ไหมครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ความเข้าใจในขั้นการฟัง เป็นความเข้าใจใน "เรื่อง" ของสภาพธรรม อย่างมั่นคง โดยได้อาศัยคำแต่ละคำที่กล่าวถึงตัวจริงของสภาพธรรม ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ไม่ว่าจะโดยนัยใดก็ตาม มีโดยนัยของ ขันธ์ ธาตุ อายตนะ เป็นต้น มีความเข้าใจอย่างถูกต้องมั่นคงไม่เปลี่ยนแปลง ซึ่งเมื่อเข้าใจในเรื่องของสภาพธรรมแล้ว ถ้าหากเหตุปัจจัยพร้อม ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ไหน ทำอะไร ก็สามารถเกิดปัญญาในระดับที่เป็น ปฏิปัตติ คือ รู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตรงตามความเป็นจริงได้ ไม่เว้น แม้กระทั่ง ในขณะที่กำลังฟังพระธรรม เพราะในขณะนั้น ก็มีสภาพธรรมที่มีจริง มีได้ยิน มีเสียงที่ปรากฏ มีคิดไตร่ตรอง มีความเข้าใจ เป็นต้น มีสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนั้น ซึ่งสามารถเป็นที่ตั้งให้ปัญญา รู้ตรงตามความเป็นจริงได้ ที่สำคัญ จะต้องไม่ลืมความเป็นอนัตตาของสภาพธรรม ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ถ้าไม่มีเหตุปัจจัยที่จะให้เกิด สิ่งนั้นก็เกิดไม่ได้
ถ้าหากว่า ไม่มีการศึกษาพระธรรมคำสอน ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ไม่มีความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่ต้นแล้ว ไม่มีทางที่จะมีปัญญาเจริญขึ้น ในขั้นต่อไปที่เป็นขั้นระลึกรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรม ที่กำลังปรากฏ ตามความเป็นจริง จนถึงขั้นประจักษ์แจ้งความจริงดับกิเลสตามลำดับขั้นได้เลย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ความจริงของสภาพธรรมแล้ว ทรงแสดงให้ผู้อื่นได้รู้ตามความเป็นจริง ทรงแสดงพระธรรมตลอดระยะเวลา ๔๕ พรรษา ก็เพื่อประโยชน์ คือ ความเข้าใจถูกเห็นถูก ของผู้ที่ได้ฟังได้ศึกษาอย่างแท้จริง เพราะธรรมไม่ง่ายและไม่สามารถคิดธรรมเอาเองได้ ครับ
...ยินดีในความดีของทุกๆ ท่านครับ...
