เห็นโทษของอกุศล
หทเย นิเธตพฺพยุตฺตกํ
(ข้อความที่ควรเก็บไว้ในหทัย)
[๖๙๔]
เห็นโทษของอกุศล
ไม่ควรประมาทกุศลแม้เพียงเล็กน้อยในชีวิตประจำวัน เพียงขณะหนึ่งที่ทำความดี ขณะนั้นก็สะสมที่จะเป็นคนดีในลักษณะนั้นๆ ต่อไป ถ้าเป็นผู้ที่เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีสิ่งที่ควรให้แล้วยังไม่ให้ เป็นอย่างไร? ก็ยังไม่ให้ วันไหนจะให้ก็ยาก ใช่ไหม? แต่ถ้าให้เสียวันนี้ ต่อไปมีอีก ก็ให้ได้ง่ายๆ เพราะอะไร? สิ่งนั้นเป็นประโยชน์กับใคร แทนที่จะเก็บไว้ซึ่งไม่เป็นประโยชน์เลย นี่เริ่มเห็นแล้วอุปนิสัยอย่างนี้ก็จะค่อยๆ เป็นผู้ที่สามารถสละสิ่งที่ยากกว่านั้นอีก คือสละความเป็นตัวตน เพราะว่าทุกคนก่อนอื่นก็จะมีการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเราและเป็นเขา
คงไม่ลืมว่าเกิดคนเดียว แล้วก็มีโลภะโทสะที่สะสมมามากๆ ทำให้มีความพอใจ ไม่พอใจในสิ่งต่างๆ ในชีวิตประจำวันแต่ละขณะเพิ่มขึ้น เพราะฉะนั้น ถ้าเป็นผู้ที่สะสมอุปนิสัยที่จะไม่รู้ความจริง ก็จะเป็นผู้ที่สะสมความไม่รู้และอุปนิสัยซึ่งไม่ละ เพราะว่าไม่เห็นโทษ เวลานี้ วันนี้ที่ฟังธรรมแล้วเห็นโทษของอะไรบ้าง หรือว่าเพียงฟังเพื่อที่จะเข้าใจธรรม แต่ว่าความจริงไม่รู้เลยว่าขณะที่กำลังฟังธรรม เพราะเห็นโทษของความไม่รู้ ไม่ใช่ว่าต้องไปหยิบโทษนั้นมาให้เห็นชัดเจน แต่เพียงขณะที่ฟังแล้วเห็นว่าเป็นประโยชน์ ขณะนั้นก็เพราะสะสมหิริ (ละอายต่อบาป) โอตตัปปะ (เกรงกลัวต่อบาป) ในการที่จะไม่รู้ความจริงของสิ่งที่ปรากฏ
เพราะฉะนั้น จากการฟังกุศลอื่นๆ ก็จะเจริญขึ้นด้วย เห็นโทษของอกุศล ไม่ใช่เฉพาะความไม่รู้ แต่เห็นโทษของโลภะ เห็นโทษของความตระหนี่ เห็นโทษของความริษยา เห็นโทษของความโกรธ เห็นโทษภัยทั้งหมดของอกุศล จนกว่าแม้ธรรมปรากฏ ยากที่จะรู้ว่าเป็นธรรม แต่อุปนิสัยดีขึ้นไหมจากการฟังธรรมแล้วเริ่มเห็นโทษ เพราะถ้ายังคงหนาแน่นด้วยความไม่รู้ ไม่ขัดเกลาเลย ไม่อบรมเจริญกุศลทุกประการให้เพิ่มขึ้นเลย การที่จะเข้าใจธรรมขณะนี้ว่าเป็นธรรม จะเป็นไปไม่ได้เลย เพราะถูกครอบงำด้วยอกุศลจนกระทั่งไม่สามารถที่จะละคลายและก็ค่อยๆ เป็นกุศลเพิ่มขึ้น เป็นบารมีที่จะทำให้สามารถรู้ความจริงของสิ่งที่กำลังได้ฟังได้
พิสูจน์ไม่ยากเลย ฟังธรรมแล้วอยากเข้าใจเพิ่มความอยาก หรือว่าฟังธรรมแล้วเข้าใจรู้ว่าเป็นธรรม ทุกอย่างเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย นี่ก็ค่อยๆ สะสมทางของธรรมที่จะละ ไม่ใช่ทางที่จะติด
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
อ่านหัวข้ออื่นๆ คลิกที่นี่ ... เก็บไว้ในหทัย
