พระภิกษุ ก้มกราบ สามเณร ผิดพระวินัยอย่างไร พระวินัยกล่าวว่าอย่างไร
พระภิกษุ ก้มกราบ สามเณร ผิดพระวินัยอย่างไร พระวินัยกล่าวว่าอย่างไร รบกวนขออ้างอิงจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาด้วยครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ภิกษุ เป็นผู้ที่ได้อุปสมบทแล้ว เป็นเพศที่สูงยิ่ง การที่จะมากราบไหว้ผู้ที่ไม่ได้อุปสมบท (อนุปสัมบัน) อย่างเช่น เป็นสามเณร เป็นคฤหัสถ์ ย่อมไม่ควรเป็นอย่างยิ่ง ข้อความในพระวินัยปิฎก จุลลวรรค แสดงถึงบุคคล ๑๐ จำพวกที่ภิกษุไม่ควรไหว้ และ ในสมันตปาสาทิกา อรรถถาพระวินัยปิฎก ปริวาร มีข้อความแสดงชัดเจนว่า ภิกษุไหว้ บุคคล ๑๐ จำพวก เป็นอาบัติทุกกฏ ดังนี้
[เล่มที่ 9] พระวินัยปิฎก จุลวรรค เล่ม ๗ ภาค ๒ หน้าที่ ๑๓๖
(บุคคลที่ไม่ควรไหว้ ๑๐ จำพวก)
[๒๖๔] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๑๐ จำพวกนี้ อันภิกษุไม่ควรไหว้คือ
อันภิกษุผู้อุปสมบทก่อนไม่ควรไหว้ภิกษุผู้อุปสมบทภายหลัง ๑
ไม่ควรไหว้อนุปสัมบัน ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุนานาสังวาสผู้แก่กว่าแต่ไม่ใช่ธรรมวาที ๑
ไม่ควรไหว้มาตุคาม ๑
ไม่ควรไหว้บัณเฑาะก์ ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุผู้อยู่ปริวาส ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุผู้ควรชักเข้าหาอาบัติเดิม ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุผู้ควรมานัต ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุผู้ประพฤติมานัต ๑
ไม่ควรไหว้ภิกษุผู้ควรอัพภาน ๑
บุคคล ๑๐ จำพวกนี้แล อันภิกษุไม่ควรไหว้
(บุคคลที่ควรไหว้ ๓ จำพวก)
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๓ จำพวกนี้ ภิกษุควรไหว้คือ ภิกษุผู้อุปสมบทภายหลัง
ควรไหว้ภิกษุผู้อุปสมบทก่อน ๑
ควรไหว้ภิกษุนานาสังวาสผู้แก่กว่า แต่เป็นธรรมวาที ๑
ควรไหว้พระตถาคต ผู้เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบ ในโลก ทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ในหมู่สัตว์พร้อมทั้งสมณ พราหมณ์ เทวดาและมนุษย์ ๑
บุคคล ๓ จำพวกนี้แล ภิกษุควรไหว้
พระวินัยปิฎก ปริวาร เล่ม ๘ - หน้าที่ ๘๘๑
ต่อนี้ไป บุคคลแม้ทั้ง ๑๐ จำพวก มีผู้อุปสมบทภายหลัง เป็นต้น จัดเป็นผู้ไม่ควรไหว้ เพราะเป็นวัตถุแห่งอาบัติโดยตรง. จริงอยู่ ย่อมเป็นอาบัติ แก่ภิกษุผู้ไหว้อยู่ซึ่งบุคคลเหล่านั้น โดยวินัยกำหนดทีเดียว.
พระวินัยปิฎก ปริวาร เล่ม ๘- หน้าที่ ๙๓๓
หลายบทว่า ทส ปุคฺคลา นาภิวาเทตพฺพา ได้แก่ ชนที่ไม่ควรไหว้ ๑๐ จำพวก ที่ตรัสไว้ ในเสนาสนขันธกะ. สองบทว่า อญฺชลิสามิเจน จ มีความว่า อัญชลีกรรมพร้อมทั้งสามีจิกรรม อันภิกษุไม่พึงทำแก่ชน ๑๐ จำพวกนั้น. สองบทว่า ทสนฺนํ ทุกฺกฏํ มีความว่า เป็นทุกกฏ แก่ภิกษุผู้ทำอย่างนั้น แก่คน ๑๐ จำพวกนั้นแล.
ดังนั้น กรณีที่ภิกษุกราบไหว้สามเณรซึ่งเป็นอนุปสัมบัน จึงเป็นอาบัติทุกกฏ * ตามข้อความในพระวินัยปิฎก และอรรถกถาที่ได้ยกมา ครับ
* * หมายเหตุ คำว่า อาบัติทุกกฏ หมายถึง การล่วงละเมิดวินัยบัญญัติอย่างหนึ่ง แม้ว่าจะมีโทษเบา แต่ก็เป็นการกระทำที่ผิด เป็นการกระทำที่ไม่ดี เนื่องจากไม่ได้น้อมประพฤติตามพระดำรัสที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ เป็นการกระทำที่แย้งต่อกุศลธรรม เป็นการกระทำที่พลาด เพราะไม่สามารถย่างขึ้นสู่ข้อปฏิบัติที่ให้ถึงการรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้ ถ้ายังไม่แก้ไขด้วยการแสดงอาบัติ ก็เป็นเครื่องกั้นการเกิดในสุคติภูมิ และ กั้นการบรรลุมรรคผล นิพพาน ด้วยครับ
...ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ...
