เหตุอันทำให้ บุคคลเป็นที่รัก
ในพระไตรปิฎกแสดงเหตุที่ทำให้เป็นที่รักของบุคคลอื่น มีหลายนัย ทั้งทานกุศล ศีลกุศล ภาวนากุศล โดยเฉพาะผู้มีปกติเจริญเมตตาภาวนาย่อมเป็นที่รักของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย ผู้ให้ทานย่อมเป็นที่รักของผู้ขอ พระภิกษุที่มีศีลย่อมเป็นที่รักของผู้มีศีลเป็นที่รัก ดังข้อความในพระไตรปิฎกดังนี้
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้าที่ 82
ข้อความจากทานานิสังสสูตรที่ ๕
ผู้ให้ทาน ย่อมเป็นที่รักของชนเป็นผู้ให้ทาน ชื่อว่าดำเนินตามธรรมของสัปบุรุษ สัปบุรุษผู้สงบผู้สำรวมอินทรีย์ ประพฤติพรหมจรรย์ ย่อมคบหาผู้ให้ทานทุกเมื่อ
สัปบุรุษเหล่านั้น ย่อมแสดงธรรมเป็นที่บรรเทาทุกข์ทั้งปวงแก่เขา เขาได้ทราบชัดแล้วย่อมเป็นผู้หาอาสวะมิได้ปรินิพพานในโลกนี้.
ธรรมะที่ยึดเหนี่ยวใจคนไว้ได้ คือ สังคหวัตถุ ๔
๑. ทานการให้ การแบ่งปัน
๒. การพูดว่าอ่อนหวานด้วยความจริงใจ
๓. การประพฤติตนให้เป็นประโยชน์ คือการช่วยเหลือกิจการงาน
๔. การมีตนเสมอ คือเสมอกันด้วยคุณธรรม ศีล ๕ ฯลฯ
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัยเรารักสุข เกลียดทุกข์ ฉันใด คนอื่นก็รักสุข เกลียดทุกข์ เช่นเดียวกับเรา ดังนั้น
เราชอบวาจาที่ดี คนอื่นก็เช่นกัน ดังนั้น ควรพูดในสิ่งดีๆ เพราะรู้ว่าเป็นสิ่งที่ดี คนที่ฟังก็สบายหู และก็ย่อมเป็นที่รักด้วยครับ การกระทำทางกายที่ดีต่อกัน เช่นช่วยเหลือ ก็ทำให้เป็นที่รัก เป็นต้น แต่จะขออธิบายอีกนัยหนึ่ง การเป็นที่รักนั้นมีสองอย่าง คือ เป็นที่รักของคนพาล หรือ เป็นที่รักของบัณฑิต
การแสดงธรรมหรือให้ธัมมะถูกต้องกับคนพาลหรือเห็นผิด จะเป็นที่รักของคนพาลไหม การแสดงธรรมที่ถูกต้องหรือให้ธัมมะกับบัณฑิตจะเป็นที่รักของบัณฑิตไหม
การพูดเตือน (วาจาที่หวังดี) พูดกับคนพาล เป็นที่รักของคนพาลไหม การพูดเตือน (วาจาที่หวังดี) พูดกับบัณฑิต เป็นที่รักของบัณฑิตไหม
การที่บุคคลชวนให้ฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ คนนั้นเป็นที่รักของคนพาลไหม การที่บุคคลชวนให้ไม่ฆ่าสัตว์ คนนั้นเป็นที่รักของบัณฑิตไหม
การที่บุคคลชวนไปในสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ คนนั้นเป็นที่รักของคนพาลไหม
การที่บุคคลชวนฟังธรรม สนทนาธรรมหรือทำกุศล คนนั้นเป็นที่รักของคนพาลไหม การที่บุคคลนั้นชวนฟังธรรมสนทนาธรรมหรือทำกุศล คนนั้นเป็นที่รักของบัณฑิตไหม
ดังนั้นจะเป็นที่รักของคนพาลหรือบัณฑิตดีครับ
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
