ข้อสำคัญที่สุด คือ การเจริญสติปัฏฐานเป็นปกติในชีวิตประจำวัน
สภาพธรรมที่เป็นโลภมูลจิตก็เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย สภาพธรรมที่เป็นโทสมูลจิต โมหมูลจิตก็เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย กั้นไว้ได้ไหมว่าไม่ให้เกิด เวลาที่สติจะเกิด มีตัวตนที่จะไปกั้นไหม ไม่ให้โลภมูลจิตเกิดได้ไหม ให้รู้เพียงแค่ทางตาเห็นสี ทางหูได้ยินเสียง ทางจมูกได้กลิ่น ทางลิ้นรู้รส ทางกายรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสโดยที่จะไม่ให้โลภมูลจิตเกิด โทสมูลจิตเกิด โมหมูลจิตเกิด กั้นได้ไหม
มีผู้ถามว่า เวลาที่เริ่มเจริญสติปัฏฐานเห็นทีไรก็เป็นคน เป็นสัตว์ เป็นวัตถุสิ่งของต่างๆ ทุกที ไม่ได้เห็นว่าเป็นสีเท่านั้นที่ปรากฏ แต่รู้ความหมายของสิ่งที่เห็นด้วยว่าสิ่งที่เห็นนั้นเป็นอะไร ระลึกในขณะที่รู้ว่าเป็นคน เป็นสัตว์ได้ไหมว่า ขณะนั้นก็เป็นแต่เพียงนามชนิดหนึ่ง แล้วแต่ว่าจะเป็นนามธรรมชนิดใดที่เป็นจริง มีจริงในขณะนั้น สติสามารถจะระลึกรู้ได้
ถ้าขณะที่เห็นแล้วรู้ว่าสิ่งที่เห็นเป็นอะไร ก็ระลึกรู้ได้ว่า แม้ขณะนั้นก็เป็นนามธรรมชนิดหนึ่ง ให้สติเริ่มระลึกรู้ลักษณะของสิ่งที่ปรากฏโดยไม่เลือก ไม่ใช่ตั้งใจเจาะจงกั้นไว้เพียงแค่เห็นกับสี หรือว่าเสียงกับได้ยิน
แม้แต่ขณะที่เห็น แล้วรู้ว่าสิ่งที่เห็นเป็นอะไร ก็ขอให้ระลึกได้ว่า การรู้นั้นก็เป็นแต่เพียงนามธรรมชนิดหนึ่ง หรือถึงแม้ว่าจะเกิดโลภะ ความพอใจในสิ่งที่เห็น ในสิ่งที่ได้ยิน ก็ไม่ใช่ว่าต้องเปลี่ยนย้าย ไปกั้น ระลึกรู้แต่เฉพาะตาที่มีการเห็นสี ถ้าเกิดความชอบใจขึ้นแล้ว เกิดแล้วปรากฏในขณะนั้น สติระลึกรู้ได้ว่า แม้แต่ความชอบใจในขณะนั้นก็เป็นนามธรรมชนิดหนึ่ง
เวลาที่สติเริ่มเกิด และเริ่มระลึกได้ทีละเล็กทีละน้อย ผู้ที่เจริญสติจะทราบว่า ยังไม่พอ ยังน้อย ความรู้ไม่ได้รู้เรื่องสีกับเห็น ไม่ได้รู้เรื่องเสียงกับได้ยิน ทีแรกท่านอาจจะเริ่มระลึกรู้ลักษณะของความชอบ หรือว่าการคิดนึก หรือที่รู้ว่าเป็นคน เป็นสัตว์ เป็นวัตถุสิ่งของต่างๆ นี้ ท่านเริ่มระลึกรู้ได้ว่า ที่รู้นั้นก็เป็นนามธรรมชนิดหนึ่ง แต่ยังมีนามธรรมอีกมากทีเดียวที่สติจะต้องเจริญขึ้น และก็ระลึกรู้มากขึ้น ข้อสำคัญที่สุด คือ การเจริญสติปัฏฐานนั้นเป็นปกติในชีวิตประจำวันจริงๆ
ไม่ว่าจะเป็นชีวิตของฆราวาส หรือชีวิตของบรรพชิตก็ตาม ต้องดำเนินไปด้วยการเข้าใจประโยชน์ของสติ และระลึกรู้ลักษณะของนามและรูปตามปกติบ่อยๆ เนืองๆ ไม่ว่าจะเป็นโลภะ หรือไม่ว่าจะรู้ว่าสิ่งที่เห็นเป็นอะไร ก็ควรจะเริ่มระลึกรู้ลักษณะของนามของรูปให้มากขึ้น แล้วก็ทั่วขึ้น โดยไม่เจาะจง
ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...