Thai-Hindi 01 October 2022

- เพราะฉะนั้นกว่าจะรู้ว่า สิ่งที่มีจริงๆ ๑ ที่ปรากฏไม่ใช่เรา ต้องเป็นผู้ตรงต่อตามความเป็นจริงที่จะต้องฟังและค่อยๆ เข้าใจขึ้นก่อนเป็นเบื้องต้น

- พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสอย่างนี้รึเปล่า ไม่ว่าจะ ณ พระวิหารเชตวัน ที่ไหน ที่พาราณสีหรือที่อื่นๆ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จไปเพื่ออนุเคาระห์ให้รู้ความจริง

- ถ้าไม่เข้าใจความจริง ไม่เคารพพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้นการเคารพพระสัมมาสัมพุทธเจ้าคือ ฟังคำของพระองค์ รู้ว่าความเข้าใจนี้เกิดจากกพระมหากรุณาที่ได้ทรงแสดงเมื่อทรงตรัสรู้แล้ว

- เดี๋ยวนี้ธรรม ๑ กำลังปรากฏ ลึกซึ้งไหม เพราะฉะนั้นเริ่มรู้ว่า ความเข้าใจเริ่มเห็นความลึกซึ้งของธรรมจึงรู้ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา

- หนทางรู้ความจริงต้องละเอียดมากเพราะธรรม ๑ ละเอียดมาก ทุกธรรมละเอียดมาก ลึกซึ้งมากละเอียดมาก

- หนทางที่จะรู้ความจริงของสิ่งที่กำลังมีเดี๋ยวนี้ลึกซึ้ง เมื่อรู้จึงเป็นอริยสัจจธรรมที่ ๔

- อริยสัจจธรรมมี ๔ เพราะฉะนั้นทั้ง ๔ ลึกซึ้ง

- เดี๋ยวนี้มีธรรม ไม่รู้ความจริงของธรรมซึ่งละเอียดมากเพราะฉะนั้นจึงยังไม่ใช่อริยสัจจธรรม

- การรู้ความจริงของธรรมที่มีจริงๆ ๑ ทำให้เป็นอริยะเพราะสามารถรู้ความจริงของสิ่งนั้นได้

- เพราฉะนั้นปัญญาที่สามารถประจักษ์แจ้งความจริงของอริยสัจจธรรม ๔ จึงเป็นอริยสัจจธรรม

- ความจริงนี้สามารถจะรู้แจ้งได้ไหม (ได้) นี่เป็นสัจจบารมี ตรงต่อความเป็นจริง เพราะฉะนั้นการรู้ความจริงถึงที่สุดเพราะอาศัยความมั่นคงในความจริงถึงที่สุดเพราะรู้ได้

- ถ้าไม่ฟังทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วยความเคารพในความลึกซึ้งจะสามารถรู้ความลึกซึ้งของสิ่งที่กำลังเกิดดับเดี๋ยวนี้ได้ไหม (ไม่ได้) นั่นคืออธิษฐานบารมี

- เมื่อรู้ความจริงที่สามารถเข้าใจได้เพราะฟังแล้วค่อยๆ เข้าใจขึ้น หนทางอื่นนอกจากนี้มีไหมที่จะรู้ความจริงของสิ่งที่กำลังปรากฏ

- เมื่อความจริงเป็นอย่างนี้จะรู้ได้เมื่อมีความเข้าใจความจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงให้เข้าใจบ่อยๆ เนืองๆ ถ้ามิฉะนั้นก็ไม่สามารถเข้าใจได้ เพราะฉะนั้นเขามีความเพียรที่จะฟัง ที่จะไตร่ตรองที่จะเริ่มเข้าใจอย่างมั่นคงรึยัง

- นั่นคือวิริยะบารมี ไม่สงสัยคำว่า บารมี แล้วใช่ไหม ไม่ใช่เพียงพูดว่า บารมี

- กำลังหิวมากไม่เข้าใจธรรมดีไหม กำลังป่วยไข้ไม่เข้าใจธรมดีไหม กำลังสนุกมากไม่เข้าใจธรรมดีไหม กำลังเป็นทุกข์มากไม่เข้าใจธรรมดีกว่าไหม

- เพราะฉะนั้นต้องเข้าใจ ไม่ว่ากำลังโกรธเป็นธรรม ถ้าไม่รู้ขณะนั้นจะละความเป็นเราได้อย่างไร กำลังหิวมากถ้าไม่รู้ว่าเป็นธรรมขณะนั้นไม่ใช่เรา จะละความเป็นเราได้อย่างไร กำลังสนุกมากไม่รู้ว่าขณะนั้นไม่ใช่เรา จะรู้ว่าเป็นธรรมหรือละความเป็นเราได้อย่างไร นี่คือ ขันติบารมี ทุกเหตุการณ์เป็นธรรมทั้งหมดที่จะต้องรู้

- เพราะฉะนั้นเข้าใจทุกคำเพิ่มขึ้น เป็นธรรมทั้งหมด บารมีเป็นบารมีเมื่อมีความเข้าใจความจริงซึ่งลึกซึ้งยากที่จะรู้ได้ แต่ต้องอดทนและเป็นความเข้าใจเท่านั้นที่จะละความไม่รู้และความติดข้อง

- นี่คือ มโนสัญเจตนาหาร ความตั้งใจ ความจงใจที่จะมั่นคงที่จะเข้าใจธรรม

- มโนสัญเจตนาหารที่ประกอบด้วยปัญญาเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดเป็นคนหรือชีวิต (จิต) ที่ประกอบด้วยปัญญา

- ไม่ใช่ทุกคนที่จะสนใจที่จะเข้าใจความจริง ไม่ใช่ทุกคนที่จะรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เห็นประโยชน์สูงสุดที่ได้ฟังคำของพระองค์ เพราะฉะนั้นเจตนามีหลายอย่าง เจตนาทั้งหมดที่เป็นกรรมก็เป็นอาหารปัจจัย

- ทุกคนเกิดมาต่างกันตามมโนสัญเจตนาหาร เมื่อเป็นอกุศลกรรมที่เบียดเบียนคนอื่นทำให้คนอื่นเดือดร้อน เมื่อเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานก็เดือดร้อน ต้องไปแสวงหาอาหาร ต้องถูกทำร้ายต่างๆ เป็นต้น

- เจตนาที่จะฆ่า เจตนาที่จะเบียดเบียนทำร้ายคนอื่น ทั้งหมดที่เป็นเจตนาที่เป็นอกุศลก็ทำให้เกิดในนรกได้ตามเจตนาที่ต้องการอย่างนั้น ก็เกิดอย่างนั้นเป็นอย่างนั้น

- เจตนาที่ได้ทำแล้วในสังสารวัฏฏ์แสนโกฏิกัปป์ ก็สามารถที่จะทำให้เกิดได้

- เพราะฉะนั้นแต่ละ ๑ ต่างกันมากทุกขณะนับประมาณไม่ได้เลย

- ทำให้มีการเกิดในโลกต่างๆ แม้แต่ในตระกูลต่างๆ ทำทุกสิ่งทุกอย่างต่างกันมากตามมโนสัญเจตนาหาร

- ถ้าไม่มีเจตนาที่เป็นกุศลหรืออกุศลจะมีการเกิดอีกได้ไหม เพราะฉะนั้นเดี๋ยวนี้ยังมี ก่อนนี้ก็ยังมีและต่อไปก็ยังมี เพราะฉะนั้นก็ต้องมีมโนสัญเจตนาหารที่ทำให้เกิดวิญญาณ คือ จิตปฏิสนธิเกิดขึ้น

- เมื่อมโนสัญเจตนาหารทำให้มีการเกิดเป็นวิญญาณ เมื่อ

เกิดแล้วก็เป็นวิญญาณาหารที่จะทำให้ธรรมที่เป็นฝ่ายรู้เกิดได้ตามเหตุตามปัจจัยที่สะสมมา

- เพราะฉะนั้นก็เป็นการเกิดที่จะทำให้เป็นวิญญาณ สภาพรู้ที่จะปรุงแต่งต่อไปอีกเรื่อยๆ ไม่จบ

- เพราะฉะนั้นเดี๋ยวนี้คือชาตินี้มีอาหาร ๔ ไหม ยังมีอะไรสงสัยไหม ไม่ใช่เราเลยเป็นธรรมทั้งหมด รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าขึ้นอีกรึยัง

- มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งด้วยอะไร อย่างไร มีที่พึ่งด้วยอะไรจึงเป็นที่พึ่ง อยู่ดีๆ พึ่งได้หรือ

- ได้ยินคำว่า อาหาร ๔ มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งแล้วรึยัง ถ้าไม่ฟังแล้วคิดเองจะมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งไหม เพราะฉะนั้นถ้าคิดเองมีอะไร มีใครเป็นที่พึ่ง

- เพราะฉะนั้นต้องไม่ลืม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเรื่องการฟังว่า ได้ยินเสียง รู้ว่าเสียงมีความหมายว่าอะไร เข้าใจความหมายว่าอะไร พิจารณาไตร่ตรองว่าอย่างไร นี่เป็นเรื่องของการที่จะเข้าใจสิ่งที่ได้ฟัง

- ยกตัวอย่างฟังคำที่ไม่ใช่คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คำไหนที่ได้ฟังที่ไม่ใช่คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตัวอย่างอะไรที่ได้ฟังแล้วรู้ว่า ไม่ใช่คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า (จุดเทียนทำพิธีกรรมต่างๆ ต่อหน้าพระพุทธรูป)

- ถ้าเขาจุดเทียนด้วยความเคารพ (ถ้าเข้าใจก็ไม่ผิด) นี่แสดงให้เห็นว่า มีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งให้มีความเข้าใจที่ถูกต้องตามความเป็นจริง

- มีใครรู้ไหมว่าจะตายเมื่อไหร่ ตายเดี๋ยวนี้ได้ไหม เพราะฉะนั้นก่อนตายที่ยังมีชีวิตอยู่ มีชีวิตเพื่ออะไร

- เพราะฉะนั้นมีชีวิตที่เป็นประโยชน์ เมื่อไหร่ที่จะสามารถเป็นประโยชน์ได้ทำทันที รอไม่ได้เลยเพราะเหตุว่าใครจะรู้ว่าจะได้ทำหรือไม่ได้ทำ

- ตอนนี้ก็ยินดีด้วยกับกุศลของทุกคนที่มีความเข้าใจธรรมขึ้น ที่เข้าใจว่า คำไหนเป็นคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และสิ่งที่มีค่าที่สุดก่อนตายก็คือ สิ่งใดที่เป็นประโยชน์และมีความเข้าใจพระธรรมทำทันที พร้อมเมื่อไหร่ทำทันที ไม่ใช่เราแต่ว่ามีเหตุปัจจัยที่จะเป็นอย่างนั้น

- ตอนนี้เป็นตอนที่จะเข้าใจพระธรรมด้วยการสนทนา ยังมีอะไรสงสัยมั้ย เรื่องอาหาร ๔ หรือเรื่องอื่นๆ (อาหาร ๔ เป็นปัจจัยกันและกันไหม)

- เพราะฉะนั้นต้องฟังจริงๆ ทีละคำ ธรรมลึกซึ้งมากต้องฟังจนกว่าจะเข้าใจจนมั่นคง เพราะฉะนั้นอาหารปัจจัย ปัจจัยที่เป็นอาหารที่ให้สิ่งต่างๆ เกิดขึ้นงอกงามขึ้นมี ๔ อย่างใช่ไหม และเข้าใจทีละอาหารด้วย

- เพราะฉะนั้นตอนนี้จะให้กล่าวถึงอาหารไหนอีกครั้ง (กวฬิงการาหาร)

- ถ้าไม่กินอาหารรูปจะอยู่ได้ไหม เพราะฉะนั้นร่างกายเท่านั้นที่ต้องการอาหารในภพภูมิที่ต้องกินอาหาร ที่ต้องอาศัยอาหารจึงจะดำรงอยู่ได้

- เพราะฉะนั้นอาหารแรกคือ อาหารปัจจัยเป็นเรื่องของรูปที่จะต้องกินอาหารในภพภูมิซึ่งต้องอาศัยอาหารจึงจะเป็นอยู่ได้ จึงจะดำรงอยู่ได้ เป็นปัจจัย ๑ ที่จะทำให้ร่างกายดำรงอยู่ได้

- เพราะฉะนั้นรูปทุกชนิดต้องมีปัจจัยที่จะทำให้เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นร่างกายของมนุษย์หรือสัตว์ก็ตาม

- เพราะฉะนั้นรูปที่ร่างกายเกิดจากจิตก็มี เกิดจากอุตุความเย็นความร้อนก็มี เกิดจากอาหารก็มี เกิดจากกรรมก็มี

- เท่าที่พอจะทราบได้ รูปตาเกิดจากกรรม เพราะฉะนั้นที่ตัวเรามีทั้งรูปที่บางรูปเกิดจากกรรม รูปใดเกิดจากกรรม จิต อุตุ อาหารไม่สามารถทำให้รูปนั้นเกิดได้ ต้องเป็นกรรมเท่านั้นที่ทำให้รูปนั้นเกิดได้

- รูปใดที่เกิดจากจิต กรรมไม่ได้ทำให้รูปนั้นเกิด อุตุความเย็นร้อนไม่ได้ทำให้รูปนั้นเกิด อาหารไม่ได้ทำให้รูปนั้นเกิด นี่เป็นการที่จะรู้ว่า ไม่มีเราแม้แต่รูปก็เกิดเพราะสมุฏฐานต่างๆ

- รูปที่เกิดจากกรรมไม่ใช่รูปที่เกิดจากจิต อุตุ อาหาร แต่ว่าเล็กมากทุกกลาปปนกันอยู่ คละเคล้ากันอยู่ยากที่จะแยกออกได้ว่ารูปไหนในขณะนี้แม้นิดหนึ่งว่า รูปนั้นเกิดจากกกรรม จิต หรือเกิดจากอุตุ หรือเกิดจากอาหาร

- แข็งเพียงรูปเดียวเกิดจากกรรม หรือเกิดจากจิต หรือเกิดจากอุตุ หรือเกิดจากอาหาร

- พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงความละเอียดให้เริ่มมีความเข้าใจถูกว่า ไม่มีเรา ทุกอย่างเกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัย

- เพราะฉะนั้นก็เป็นเรื่องที่รู้เพื่อละความยึดมั่นว่า เป็นสิ่งหนึ่งส่ิงใดไม่เกิดดับดำรงอยู่ไปเรื่อยๆ แต่ความจริงถึงที่สุดคือ ไม่ว่าสิ่งหนึ่งสิ่งใดมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นดับเป็นธรรมดาเร็วสุดที่จะประมาณได้

- เดี๋ยวนี้แข็งกำลังปรากฏ ไม่ใช่ให้ไปรู้ว่าแข็งนั้นเกิดจากกรรม หรือเกิดจากจิต หรือเกิดจากอุตุ หรือเกิดจากอาหาร แต่ไม่เคยรู้เลยว่า สิ่งนั้นเป็นเพียงแข็งเปลี่ยนลักษณะแข็งไม่ได้

- เราใช้คำว่า แข็ง แต่เวลาที่สิ่งนั้นปรากฏกับธาตุรู้เพียงนิดเดียวจะแข็งอย่างที่ปรากฏอย่างนี้ไหม

- ถ้าไม่รู้ว่า แข็งเป็นเพียงแข็ง ก็จะมีความคิดความจำว่า แข็งเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด เป็นช้อน เป็นส้อม เป็นโต๊ะ เป็นเก้าอี้

เพราะฉะนั้นที่เคยจำว่า แข็งเป็นฟัน แข็งเป็นเล็บ แข็งเป็นกระดูก แข็งเป็นโต๊ะ แข็งเป็นเก้าอี้ ถูกหรือผิด

- เพราะฉะนั้นที่เราเคยจำว่า เป็นบ้าน เป็นโต๊ะ เป็นคน เป็นเครื่องใช้ต่างๆ ความจริงเป็นแข็งเท่านั้น

- เพราะฉะนั้นแข็งเคยเป็นฟันของเราแต่ความจริงไม่มีเรา และแข็งก็ไม่ใช่ฟันแต่แข็งเป็นแข็ง ไม่ว่าที่ไหนทั้งหมดไม่ใช่ฟัน ไม่ใช่โต๊ะ ไม่ใช่ช้อน ไม่ใช่ส้อม เป็นแข็งเท่านั้นจริงรึเปล่า

- เพราะฉะนั้นอยู่ในโลกของความจำ อยู่ในโลกของความคิด รูปร่าง เรื่องราวต่างๆ แท้จริงเกิดแล้วดับแล้วไม่เหลือเลย

- ถ้าจำว่า แข็งเป็นฟัน ชอบฟันไหมๆ เพราะฉะนั้นไม่รู้ความจริงว่า สิ่งที่ปรากฏเป็นแต่เพียงแข็งที่เกิดดับสืบต่อจนปรากฏให้จำว่า มีสีต่างๆ ที่แข็งเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด

- เพราะฉะนั้นกว่าจะรู้แล้วละการยึดถือสภาพธรรมว่า เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดต้องอาศัยคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ตรัสถึงความจริงถึงที่สุดของทุกอย่างที่เพียงเกิดขึ้นแล้วดับไปไม่กลับมาอีกเลย

- ฟังทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อเป็นที่พึ่งให้รู้ความ

จริงที่จะละความไม่รู้และความติดข้อง

- เพราะฉะนั้นคำทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทำให้รู้ความจริงของสิ่งที่มีจริงตามความเป็นจริงที่ไม่เหลือ เกิดขึ้นแล้วดับไปเร็วสุดที่จะประมาณได้

- ฟังทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อรู้ความจริง เพราะฉะนั้นความจริงคืออะไร ถ้าไม่ฟังคำของพระองค์จะอยู่ในโลกด้วยการไม่รู้ว่า ความจริงทุกๆ คำของพระองค์คืออะไร

- ความจริงของสิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้ละเอียดลึกซึ้งมาก สมควรที่จะรู้ไหม

- ถ้ารู้ประโยชน์ว่า การจะเข้าใจความจริงถึงที่สุดของสิ่งที่กำลังมีนี้ได้ ก็ด้วยการฟังคำทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าต่อไป จนกว่าจะรู้ความจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประจักษ์แจ้ง

- เพราะฉะนั้นมีชีวิตอยู่ก่อนที่จะจากโลกนี้ไปเพื่อรู้ความจริง เมื่อมีปัจจัยพร้อมที่จะได้เข้าใจไม่ละเลยโอกาสที่จะเข้าใจได้

- มั่นคงในการที่จะเห็นประโยชน์ของการรู้ความจริงซึ่งเป็นการรู้ความจริงถึงที่สุดทุกขณะตลอดไปไม่เปลี่ยน ซึ่งไม่เคยรู้เลยในสังสารวัฏฏ์แต่จะค่อยๆ เข้าใจความจริงนั้นได้ มั่นคงรึยัง

- ถ้ามีความเข้าใจเพิ่มขึ้น ความมั่นคงก็เพิ่มขึ้น ถ้าจะมั่นคงโดยไม่เข้าใจ เป็นไปได้ไหม

- ทั้งหมดก็เป็นธรรมที่ค่อยๆ เริ่มละความไม่รู้ ละความติดข้องว่า เป็นเราหรือเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด

- แต่ละ ๑ ที่มีจริงเป็นธรรมทั้งหมด เริ่มรู้จักธรรมขึ้นว่า อะไรก็ตามที่มีจริงเดี๋ยวนี้เป็นธรรมเท่านั้น

- วันนี้ก็ได้ฟังคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพิ่มขึ้นทีละเล็กทีละน้อย สวัสดีค่ะทุกท่าน

กราบเท้าอนุโมทนาอาจารย์สุจินต์ และยินดีในกุศลของทุกท่าน

กราบอนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ