เป็นไปไม่ได้ที่จะรู้แต่เฉพาะทวารเดียว

ถ. (ไม่ได้ยิน)

สุ. เป็นไปไม่ได้ที่จะรู้แต่เฉพาะทวารเดียว และตอนเริ่มแรกทีเดียวก็เป็นไปไม่ได้ที่จะรู้ทั้ง ๖ ทวาร สิ่งใดที่ปรากฏ และสติเริ่มระลึก ก็จะเป็นปัจจัยให้สติระลึกที่นามนั้นรูปนั้นได้อีก และเป็นผู้ที่รู้ด้วยว่า ขณะนั้นสติระลึกรู้ลักษณะของนามหรือของรูปทางไหน บ่อยหรือไม่บ่อย มีเสียง มีได้ยิน มีรู้เรื่อง แต่ว่าสติจะระลึกรู้ที่เสียง หรือสติจะระลึกรู้ที่นามอื่นรูปอื่น ก็เป็นเรื่องธรรมดา สติจะต้องระลึกรู้นามธรรมและรูปธรรมทั้ง ๖ ทวาร และละเอียดขึ้นด้วย

ที่มา และ อ่านเพิ่มเติม ...

แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 189