แต่ละอนุขณะจิตมีกัมมชรูปแต่ละประเภทเกิดมากกว่า 1 ได้ไหม
กัมมชรูปที่เกิดในแต่ละขณะย่อยของจิตเช่น จักขุปสาท เป็นต้น จำนวนที่เกิดขึ้นจะมากกว่า 1 ได้ไหมครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
กัมมชรูป เป็นรูปที่เกิดจากกรรม กัมมรูปเกิดทุกอนุขณะ (ขณะย่อย) ของจิต อายุของรูป มีอายุเท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ (จิตหนึ่งขณะ มีขณะย่อยที่เรียกว่า อนุขณะ ๓ อนุขณะ คือ ขณะที่เกิด เรียกว่าอุปปาทขณะ ขณะที่ยังไม่ดับเรียกว่าฐีติขณะ และขณะที่ดับ เรียกว่า ภังคขณะ) ทุกอนุขณะของจิต กัมมชรูป ซึ่งเป็นผลของกรรม ก็ทยอยกันเกิด ทยอยกันดับ ซึ่งไม่ใช่เพียงกลุ่มเดียว แต่เกิดได้มากกว่าหนึ่งกลุ่ม ตามเหตุ คือ กรรม เช่น กลุ่มของจักขุปสาทะ กลุ่มของโสตปสาทะ เป็นต้น เพราะรูปแต่ละกลุ่มก็เป็นแต่ละกลุ่ม ไม่ปะปนกัน
ตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุด คือ ขณะแรกในชาตินี้ กัมมชรูป มาพร้อมกันทั้ง ๓ กลุ่มเลย คือ กลุ่มของหทยวัตถุ กลุ่มของภาวรูป และกลุ่มของกายปสาทะ
ประโยชน์ของการศึกษาเรื่องรูป ก็เพื่อเข้าใจตามความเป็นจริง ว่า รูป เป็น รูป ไม่ใช่เรา ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน ไม่มีเราแทรกอยู่ในรูปนั้นๆ เลย อย่างเช่น กลุ่มของจักขุปสาทะ มีรูปรวมกัน ๑๐ รูป ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม สี กลิ่น รส โอชา ชีวิตินทริยรูป และ จักขุปสาทะ ซึ่งก็เป็นรูปแต่ละรูปเท่านั้น หาความเป็นสัตว์เป็นบุคคลตัวตนไม่ได้ ครับ
...ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ...
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
คำถามอาจไม่ชัดเจน ขอโทษครับ
ในหนังสือที่ผมเคยเรียนเรื่องรูปวิถี จำได้ว่า แต่ละอนุขณะจิตแสดงการเกิดตามสมควรของกัมมชรูปแต่ละประเภท จิตตชรูป อาหารชรูปไว้เพียงอย่างละ 1 กลาป เช่น เมื่อ จักขุทสกกลาปถึงเวลา ที่เกิดขึ้นในอนุขณะใดก็แสดงจำนวนเพียง 1 เท่านั้น และอนุขณะต่อๆ ไปก็แสดงจำนวน จักขุทสกกลาปที่เกิดขึ้นเพียง 1 กลาป กัมมชรูปอื่นๆ ก็แสดงนัยเดียวกัน
ในที่นี้คำถามคือ ในแต่ละอนุขณะจิต จักขุทสกกลาปจะเกิดมากกว่า 1 กลาปได้ไหมครับ
อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาแล้วแต่ละอนุขณะจิตน่าจะมีรูปแต่ละประเภทเกิดได้หลายกลาปไม่จำกัดเพียง 1 โดยเฉพาะกายทสกกลาปควรจะเกิดได้มาก ทั่วร่างกาย ไม่แน่ใจว่าจริงๆ ควรเป็นอย่างไรครับ
เรียน ความคิดเห็นที่ ๓ ครับ
เท่าที่เข้าใจและได้สอบถามความละเอียดเพิ่มเติมจากอาจารย์วิชัย เฟื่องฟูนวกิจ และอาจารย์อรรณพ หอมจันทร์ อาจารย์ของ มศพ. ทำให้พิจารณาไตร่ตรองได้ว่า ความเป็นไปของรูปที่เกิดจากกรรม ก็เป็นไปตามเหตุ คือ กรรม รูปแต่ละกลุ่มก็เป็นแต่ละกลุ่ม ซึ่งเป็นไปอย่างรวดเร็ว ทยอยกันเกิดทยอยกันดับ กลุ่มของรูปที่เกิดจากกรรม ไม่ได้มีกลุ่มเดียว กลุ่มของตา ก็ไม่ได้มีกลุ่มเดียว และสำหรับกลุ่มของกาย ก็มีมาก ซึมซาบอยู่ทั่วตัว เมื่อกรรมเป็นปัจจัยให้กลุ่มของรูปใด เกิด กลุ่มของของรูปนั้น ก็เกิด ซึ่งอาจจะเกิดพร้อมกันก็ได้ หรือ ไม่พร้อมกันก็ได้
ดังนั้น กลุ่มของรูปที่เกิดจากกรรม สามารถเกิดได้มากกกว่า ๑ กลุ่ม ครับ
กราบขอบพระคุณอาจารย์อรรณพและอาจารย์วิชัยด้วยครับ