ขอถามเกี่ยวกับ อาสวักขยญาณ และ ญาณ16ครับ
อาสวักขยะญาณนี่ หากจัดสงเคราะห์ในญาณ16 จะอยู่ในญาณที่เท่าไรหรอครับ
และ อาสวักขยะญาณ นี้ จะเกิดขึ้นแก่อริยบุคคลชั้นไหนบ้างครับ หรือแค่พระอรหันต์
และฌานสมาบัติ สามารถสงเคราะห์ได้ในญาณ16 ไหมครับ
หากได้ จัดอยู่ในญาณที่เท่าไรบ้างหรอครับ
ขอบคุณครับผม
วอนผู้รู้ท่านใดช่วยคลายความสงสัยนี้ทีนะครับ ขอบพระคุณมากครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
อาสวักขยญาณ เป็นปัญญาที่ทำให้ถึงความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ซึ่งการดับอาสวะ จะดับเป็นขั้นๆ และสูงสุดที่จะดับอาสวะได้หมดสิ้น ต้องถึงความเป็นพระอรหันต์ ดังนั้น อาสวักขยญาณ จึงเป็นปัญญาของพระอรหันต์ (เป็นมรรคญาณ ในญาณ ๑๖)
ตามข้อความใน พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค เล่ม ๗ ภาค ๑ - หน้า ๑๔๙
บทว่า อาสวานํ ขเย าณํ - ญาณในความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลาย ความว่า อรหัตตมรรคญาณอันกระทำความสิ้นไปแห่งอาสวะทั้งหลายอันตนฆ่าเสียแล้ว
ส่วนฌานสมาบัติ ไม่ใช่ญาณ ๑๖ เพราะญาณ ๑๖ เป็นการอบรมเจริญวิปัสสนา และ เป็นผลของการอบรมเจริญวิปัสสนา ครับ
ความหมายของฌานสมาบัติ คือ ขณะที่ฌานจิตของฌานลาภีบุคคล เกิดขึ้นสืบต่อกันทางมโนทวารโดยไม่มีภวังคจิตเกิดคั่น ตลอดเวลาที่ได้อธิษฐานไว้
การเข้าฌานสมาบัติ เป็นทิฏฐธรรมสุขวิหาร คือ เครื่องอยู่เป็นสุขในปัจจุบันของผู้ได้ฌาน เพราะสามารถระงับทุกขเวทนาทางกายได้ เนื่องจากฌานจิตรู้อารมณ์ของกรรมฐาน ที่ถึงอัปปนาเพียงอย่างเดียว ไม่รับรู้อารมณ์อื่นเลย ฌานสมาบัติมี ๒ ประเภท คือ
๑. กุศลฌานสมาบัติ เป็นการเข้าฌานของปุถุชน พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี ผู้ได้ฌาน
๒. กิริยาสมาบัติ เป็นการเข้าฌานของ พระอรหันต์ผู้ได้ฌาน
ฌานสมาบัติยังแยกอีกเป็น ๒ ประเภทตามขั้น คือ รูปฌานสมาบัติ ๔ และอรูปฌานสมาบัติ ๔ เรียกว่า สมาบัติ ๘
... ยินดีในกุศลของทุกๆ ท่านครับ ...