สติขั้นทานและศีล
เวลาให้ทานหรือรักษาศีล เราจะทราบไหมครับว่าสติเกิด จะสังเกตเองได้อย่างไรครับ
ผู้ที่มีสติและสัมปชัญญะเกิดสลับในขณะให้ทานและวิรัติงดเว้นจากทุจริต ย่อมรู้ได้ว่าสติเกิด ผู้ที่ไม่อบรมสติปัฏฐานย่อมไม่รู้ ขณะที่มีเจตนาสละสิ่งของที่มีประโยชน์แก่คนอื่น ขณะที่มีเจตนางดเว้นจากทุจริตทางกายทางวาจา ขณะนั้นสภาพจิตเป็นกุศล เบาสบายไม่หนัก และมีสติเกิดร่วมด้วย
ขณะที่เราคิดจะให้ทาน จิตเป็นกุศล ขณะนั้นมีโสภณเจตสิกฝ่ายดีเกิดร่วมด้วย มีสติ แต่ไม่ประกอบด้วยปัญญาก็ได้ เพราะขณะนั้นไม่ได้ระลึกลักษณะของสติที่ให้ทาน หรือรักษาศีล
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
มีคำกล่าวว่า ขณะที่ฟังธรรมเข้าใจ ขณะนั้นเป็นกุศล นี่เรารู้จากตำรา แต่สภาพธัมมะที่เป็นกุศล (หรือประกอบด้วยสติ) เป็นสภาพธัมมะที่มีจริง ไม่ได้อยู่ในตำรา แต่มีจริงเมื่อเกิดขึ้น เป็นนามธรรมชนิดหนึ่ง นามธรรม รู้ไม่ได้ด้วยการเห็น แต่รู้ได้ด้วยปัญญา ปัญญามีหลายระดับ ปัญญาขั้นที่จะรู้ลักษณะของสภาพธัมมะจริงๆ ว่า เป็นกุศลหรือมีสติหรือไม่ ต้องเป็นปัญญาขั้นสติปัฏฐานคือ ขณะที่สภาพธัมมะนั้นเกิด สติก็เกิดระลึกสภาพธัมมะที่กำลังปรากฏ เช่น ระลึกสภาพธัมมะที่เป็น สติ เป็นต้น แต่ที่สำคัญ ไม่ใช่การนึกคิดครับ
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์