มรรค ๘ ตั้งอาศัยกันเป็นเหตุและผล เหมือนปฏิจจสมุปบาทเพื่อเกิดขึ้นหรือไม่
เนื่องจากศึกษา สัมมาทิฏฐิ ใน มรรค ๘ แล้วพบท่อนที่กล่าวว่า บรรดาองค์ทั้ง ๗ นั้น สัมมาทิฏฐิย่อมเป็นประธาน ก็สัมมาทิฏฐิย่อมเป็นประธานอย่างไร คือ
- เมื่อมีสัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจาจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาวาจา สัมมากัมมันตะจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาวายามะ สัมมาสติจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาสติ สัมมาสมาธิจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาสมาธิ สัมมาญาณะจึงพอเหมาะได้
- เมื่อมีสัมมาญาณะ สัมมาวิมุตติจึงพอเหมาะได้
จึงสงสัยว่า มรรคแต่ละมรรคเป็นเหตุปัจจัยกัน เจริญเป็นลำดับ หรือไม่
สัมมาทิฏฐิ -> สัมมาสังกัปปะ -> สัมมาวาจา -> สัมมากัมมันตะ -> สัมมาอาชีวะ -> สัมมาวายามะ -> สัมมาสติ -> สัมมาสมาธิ -> สัมมาญาณะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
อริยมรรคมีองค์ ๘ แม้ว่าจะเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยปรุงเกิด แต่เป็นไปเพื่อดับกิเลสดับวัฏฏะ ดับการเวียนว่ายตายเกิดได้ในที่สุด กล่าวได้ว่า เป็นไปเพื่อดับปฏิจจสมุปบาท นั่นเอง
... ยินดีในกุศลของคุณ teezaboo และทุกๆ ท่านด้วยครับ ...