ที่พึ่งสูงสุด

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อะไรเป็นอะไรเป็นที่พึ่งอันประเสริฐที่นำความสุขที่แท้จริงมาให้และจะมีสิ่งประเสริฐนั้นเป็นที่พึ่งได้อย่างไร?

จากการสนทนาพระธรรมวินัยวันวิสาขบูชาที่ มศพ. 4 มิ.ย. 55

เมื่อพระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้แล้วก็ทรงอนุเคราะห์สัตว์โลก ด้วยการทรงแสดงธรรม จากการที่ได้สะสมบารมีก็ทำให้พระองค์รู้ว่า ณ ขณะนั้น วันนั้นใครจะได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรมขั้นไหน

ด้วยเหตุนี้เมื่อใครก็ตามที่ได้สะสมความเข้าใจธรรมะมาแล้ว พร้อมที่จะได้รับฟังพระธรรมเทศนา พระองค์ก็ได้ทรงแสดงธรรมที่เหมาะที่จะให้บุคคลนั้นนี่ค่ะ ได้มีความเห็นถูก ได้มีความเข้าใจถูก

แม้แต่อริยสาวิตรีเป็นสิ่งที่นำความแช่มชื่นหรือความปิติอย่างสูงมาให้เมื่อได้ฟัง ... ที่พึ่ง ... เพราะว่าแสดงให้เห็นว่า การที่เกิดมาแล้วนี่ค่ะ ใครจะมีความสุข ความปิติ เพลิดเพลินอย่างไรก็ตามนะคะ สิ่งนั้นก็หมดไปแล้วก็ไม่ยั่งยืน และไม่ใช่สิ่งที่นำความปิติหรือความแช่มชื่น ความบันเทิง ความโสมนัสมาให้อย่างแท้จริง เพราะเหตุว่าเพียงแค่ชั่วคราว ชั่วครู่ ชั่วยามก็หมด

ด้วยเหตุนี้ ถ้าเราได้มีการเข้าใจถูกต้องนะคะว่า พระธรรมที่ทรงแสดงนี่ค่ะ ละเอียด ลึกซึ้ง แม้แต่ได้ยินคำว่า "พุทธัง สรณัง คัจฉามิ ธัมมัง สรณัง คัจฉามิ สังฏะง สรณนัง คัจฉามิ" ก็ยังสามารถที่จะรู้ว่า คำนี้ใครเป็นผู้กล่าว เมื่อไหร่และกล่าวกับใคร??

เพราะฉะนั้น การศึกษาธรรมะอย่างละเอียดนี่ค่ะ ก็จะทำให้เห็นว่า จากผู้ที่ไม่รู้จักพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อได้ฟังพระธรรม ก็สามารถที่จะรู้แจ้งความจริงของสภาพธรรมะ แล้วก็ดับกิเลสได้เป็นพระอรหันต์

เพราะฉะนั้น ไม่ใช่ว่าไม่มีหนทางที่จะหมดกิเลส แต่ว่ากว่าจะหมดได้ด้วยการเป็นผู้ที่ได้กระทำบุญไว้แต่ปางก่อน จึงมีโอกาสได้ฟัง แม้พราหมณ์ผู้นี้ก็ต้องได้กระทำบุญไว้แต่ปางก่อน จึงเป็นเหตุให้ได้ฟังพระธรรม แล้วก็ความเข้าใจที่ได้สะสมมาก็สามารถที่จะทำให้เข้าถึงความเป็นที่พึ่ง โดยมีพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์เป็นที่พึ่ง ไม่ใช่มีอย่างอื่นเป็นที่พึ่ง

ฟังเท่านั้นก็ไม่พอ เพราะว่าทุกคนพูดคำนี้บ่อยมาก วันนี้พูดแล้วหรือยัง? วันก่อนๆ นะคะก็ไม่ขอถึงใครเป็นที่พึ่งนอกจากพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เพียงขอ แต่ยังไม่ได้เข้าใจเลยค่ะว่าพึ่งอะไร? และพึ่งเพื่ออะไร?

เพราะฉะนั้น ก็ควรที่จะได้รู้ความจริงนะคะ ที่จะกล่าวคำนี้ด้วยความจริงใจว่า พึ่งโดยการได้ฟังพระธรรม ได้ฟังคำที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญพระบารมี ที่จะตรัสสอนเวไนยสัตว์ คือ ผู้ที่สามารถที่จะเข้าใจได้ เพราะเหตุว่า ถ้าพระองค์ทรงตรัสรู้เพียงพระองค์เดียว เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า ไม่ได้ทรงแสดงพระธรรมอย่างละเอียด เพื่ออนุเคราะห์บุคคลอื่น

เพราะฉะนั้น การที่จะบำเพ็ญพระบารมีเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็ต้องนานกว่าและมากกว่าการที่จะถึงความดับกิเลส โดยความเป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า

ด้วยเหตุนี้นะคะ แต่ละคำมีค่ายิ่ง ... มหาศาล ที่ไม่ใช่ว่าเพียงฟังแล้วก็ผ่านไป แม้แต่ "พุทธัง สรณัง คัจฉามิ" คำว่าเป็นที่พึ่งนะคะก็ผ่านไป พูดเองบ่อยๆ หลายครั้ง แต่ว่ามีความเข้าใจและมีความจริงใจ และรู้ว่าพึ่งพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ... พึ่งอย่างไร?

แต่วันนี้ก็ได้ทราบแล้วนะคะ พึ่งโดยการฟังพระธรรมที่ทรงแสดง เพื่อเข้าใจถูกเห็นถูกตามที่พระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้และทรงแสดง เพราะฉะนั้น ขณะนี้ค่ะ ได้ยินคำว่าพึ่งพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าละเอียดกว่านั้น คือ พึ่งอย่างไร พึ่งคำที่ทรงแสดงด้วยพระมหากรุณา 45 พรรษาเพื่ออะไรคะ? ไม่ใช่เพื่อทรัพย์สินเงินทองเกียรติยศหรืออะไรเลยทั้งสิ้นนะคะ แต่เพื่อเป็นกัลยาณมิตร เป็นผู้ที่หวังดีต่อสัตว์โลก ด้วยการตรัสวาจาสัจจะ

พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าจะกล่าวคำไม่จริงไม่ได้เลย เพราะฉะนั้น ทุกคำเป็นคำจริง แต่ความลึกซึ้งของคำที่ได้ฟังนี่ค่ะ ต้องตามระดับของความเข้าใจ มิฉะนั้นก็จะไม่มีความต่างระหว่างผู้ที่เป็นปุถุชน กับผู้ที่ทรงตรัสรู้เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า

เพราะฉะนั้น แต่ละคำนี่ค่ะ มีความลึกซึ้งเพื่อให้เข้าใจจริงๆ อย่างมั่นคง ถ่องแท้ ไม่เปลี่ยน เพราะเหตุว่า ธรรมะที่ทรงตรัสรู้นี่ค่ะ เป็นที่สุดของความจริงของสิ่งที่มีจริง ซึ่งใครไม่สามารถที่จะเปลี่ยนลักษณะที่มีจริงนั้นได้เลย แต่สิ่งที่มีจริงนะคะในขณะนี้ก็เป็นจริง แต่ว่ายังไม่ได้เข้าใจจริงๆ

ด้วยเหตุนี้ จึงต้องพึ่งพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยฟังพระธรรมด้วยความเคารพที่ไม่เผิน แต่ละคำนี่ค่ะ ถ้ามีความเข้าใจจริงๆ อย่างมั่นคงก็จะถึงความลึกซึ้งของแต่ละคำ ซึ่งกล่าวถึงสิ่งที่มีจริงในขณะนี้ ทุกอย่างที่กำลังปรากฏโดยละเอียดยิ่ง เพื่อที่จะให้ผู้ที่ได้ฟังนี่ค่ะ มีโอกาสได้เข้าใจถูก ได้เห็นถูกในสิ่งซึ่งแม้มีจริงตลอดทุกภพชาติ แต่ก็ไม่สามารถที่จะรู้ความจริงนั้นด้วยตัวเอง

ด้วยเหตุนี้ การเป็นสาวก คือ การเป็นผู้ฟังพระธรรม แล้วก็ไม่ประมาทในความลึกซึ้งของพระธรรมด้วย เพราะฉะนั้น ต่อจากนี้นะคะจะพึ่งอะไร? เพราะว่าพึ่งพระธรรมที่ทรงแสดงนะคะ พึ่งคำที่ได้ตรัสจากพระโอษฐ์ 45 พรรษา แล้วคำนั้นก็เป็นความจริงทุกคำ

เพราะฉะนั้น ได้ฟังคำจริง พึ่งคำจริงนั้นเพื่ออะไร? นี่ค่ะคือความละเอียดของการที่เราจะไตร่ตรอง จนกระทั่งเรารู้คุณค่าของการที่เรามีโอกาสได้ฟังพระธรรม

เชิญชม ...

ที่พึ่งสูงสุด

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ด้วยความเคารพยิ่ง

ยินดีในกุศลวิริยะของ อ.อรรณพ หอมจันทร์