ไม่ใช่เรื่องของการทำ อานาปานสติ /1895-1896

อานาปานสติกรรมฐานนี้ เป็นกรรมฐานอันสงบและสุขุม เพราะฉะนั้น ทั้งสติและปัญญาจึงต้องมีกำลัง

สำหรับอานาปานสติ ข้อความใน สัทธัมมปกาสินี อรรถกถา สโตการิญาณนิทเทส ปฏิสัมภิทามรรค มีว่า

อนึ่ง อานาปานสติกรรมฐานนี้ เป็นภูมิแห่งมนสิการของพระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระพุทธสาวกผู้เป็นมหาบุรุษนั่นเอง มิได้นอกไปจากนี้ ทั้งสัตว์นอกนี้มิได้เสพ เพราะเหตุว่าเป็นกรรมฐานอันสงบและสุขุม เพราะฉะนั้น ทั้งสติและปัญญาจึงต้องมีกำลัง

เพียงเท่านี้ก็สามารถเห็นความสอดคล้องในเรื่องของการอบรมเจริญปัญญาว่า เป็นการรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ เพื่อละความไม่รู้ เพื่อละการยึดถือสภาพธรรมว่า เป็นสัตว์ เป็นบุคคล เป็นตัวตน แต่ไม่ใช่เพื่อที่จะเลือก เมื่อตรัสว่า เมื่อเจริญอานาปานสติแล้ว ทำให้บริบูรณ์แล้ว จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรม เพียงเห็น สูตรนั้นเท่านั้นไม่พอ แต่จะต้องตรวจสอบดูกับพระธรรมในส่วนอื่นด้วย เช่น ใน สัทธัมมปกาสินี อรรถกถา ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค ซึ่งท่านผู้ฟัง จะพิสูจน์ได้ด้วยตัวของท่านเอง

ขณะนี้ทุกคนกำลังมีลมหายใจแน่ๆ ถ้าไม่มีลมหายใจคงไม่อยู่ที่นี่ แต่ว่า ในขณะนี้เองอะไรกำลังปรากฏ ตามธรรมดาปกติในขณะนี้ ทางตามีสิ่งที่กำลังปรากฏ เป็นสภาพธรรมที่มีจริง ปัญญาควรอบรมจนกระทั่งรู้ชัดในลักษณะของสภาพธรรมว่า เป็นแต่เพียงรูปธาตุหรือรูปธรรมชนิดหนึ่ง ซึ่งสามารถปรากฏได้ เมื่อกระทบกับจักขุปสาทเท่านั้น เพียงจักขุปสาทรูปไม่มี สิ่งที่กำลังปรากฏทางตา ในขณะนี้ก็มีไม่ได้ รู้ความจริงอย่างนี้ ก็เพื่อที่จะไถ่ถอนความที่เคยยึดถือในขณะที่กำลังเห็นว่า เป็นเราเห็น เป็นตัวตน เป็นสัตว์บุคคลที่กำลังปรากฏ

การอบรมเจริญปัญญา เป็นเรื่องของปัญญา ไม่ใช่เรื่องของการทำ นี่เป็นสิ่งที่จะต้องเข้าใจให้ถูกต้องตั้งแต่ตอนต้น เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะเป็นสติปัฏฐานหนึ่ง สติปัฏฐานใด ก็คือสิ่งที่กำลังปรากฏทางหนึ่งทางใดใน ๖ ทาง โดยไม่เลือก จึงจะเห็นความเป็นอนัตตาของสภาพธรรมนั้นจริงๆ

เรื่องจิต เจตสิก รูป ธรรมดาๆ ที่เคยได้ยินได้ฟัง ก็ได้ยินอีก บ่อยๆ จนกระทั่งสามารถเป็นปัจจัยให้สติเกิดระลึก โดยไม่ต้องห่วงเรื่องอานาปานสติเลย ผู้ที่เข้าใจเรื่องการอบรมเจริญสติปัฏฐานจริงๆ จะไม่เลือก

รับฟัง และ อ่านรายละเอียด

อานาปานสติ

อานาปานสติ ๑

อานาปานสติ ๒

อานาปานสติ ๓