โทษแห่งสุรา [กุมภชาดก]

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
โทษแห่งสุรา
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๗ - หน้า 331

>> โดยสรุป คำว่า สุรา เกิดจากชื่อของนายพรานที่ชื่อว่า สุระ เป็นผู้ค้นพบน้ำเมาที่เกิดขึ้นเองในโพรงไม้ที่เกิดจากการหมักผลไม้หลายชนิดตกลงมา ในป่าหิมพานต์
ข้อความที่เป็นพระคาถา ของพระโพธิสัตว์ที่ดำรงค์พระชาติเป็นท้าวสักกะ แสดงโทษของสุรา ดังต่อไปนี้ เนื่องจากพระคาถาค่อนข้างยาว จึงนำมาเฉพาะบางส่วน <<

ข้อความจากปรมัตถทีปนี อรรถกถาขุททกนิกาย กุมภชาดก แสดงว่า ลำดับนั้น ท้าวสักกเทวราชตรัสว่า ถ้าเช่นนั้นท่านจงฟัง เมื่อจะทรง แสดงโทษของสุรา จึงตรัสว่า
- หม้อใบนี้มิใช่หม้อเนยใส มิใช่หม้อน้ำมัน มิใช่ หม้อน้ำผึ้ง โทษของหม้อใบนี้มีอยู่มิใช่น้อย ท่านจง ฟังโทษเป็นอันมากที่มีอยู่ในหม้อใบนี้.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว เดินโซเซตกลงไปยัง บ่อ ถ้ำ หลุมน้ำครำและหลุมโสโครก พึงบริโภคของ ที่ไม่ควรบริโภคแม้มากได้ ท่านจงซื้อหม้อนี้ ซึ่งเต็ม ไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว ไม่มีกฎเกณฑ์ในใจ เที่ยวหยำเปไป เหมือนโคกินกากสุรา ฉะนั้น เป็น เหมือนขาดที่พักพิง ย่อมฟ้อนรำได้ ขับร้องได้ ท่าน จงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว แก้ผ้าเปลือยกาย เที่ยว ไปตามตรอก ตามถนน ในบ้านเหมือนชีเปลือย มีจิต ลุ่มหลง นอนตื่นสาย ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ซึ่งเต็มไป ด้วยน้ำชนิดนั้น.
... บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว นอนจนถูกไฟไหม้ และกินอาหารที่เหลือเดนสุนัขได้ ย่อมถึงการถูกจองจำ ถูกฆ่า และความเสื่อมแห่งโภคะ ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว พูดคำพูดที่ไม่ควรพูด นั่งพร่ำในที่ประชุม ปราศจากผ้าผ่อน เลอะเทอะ นอนจมอยู่ในอาเจียนของตน มีแต่เรื่องฉิบหาย ท่าน จงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว วางมาดเป็นคนสำคัญ นัยน์ตาขุ่นขวาง เข้าใจว่าบ้านเมืองเป็นของเราคนเดียว พระราชาแม้มีมหาสมุทร ๔ เป็นขอบขัณฑสีมา ก็ไม่ เสมอเรา ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิด นั้น.
- บุคคลดื่มน้ำชนิดใดแล้ว ถือตัวจัด ก่อการ ทะเลาะวิวาท ยุยงส่อเสียด มีผิวพรรณน่าเกลียด เปลือยกายวิ่งไป อยู่อย่างนักเลงเก่า ท่านจงซื้อหม้อ ใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
- น้ำชนิดนี้ ทำตระกูลทั้งหลายในโลกนี้ อันมั่งคั่ง บริบูรณ์ มีเงินทองตั้งหลายพันให้ขาดทายาทได้ ท่าน จงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
... บุรุษดื่มน้ำชนิดใดแล้ว เป็นคนหยาบช้า ด่า มารดาบิดาได้ แม้ถึงเป็นพ่อผัวก็พึงหยอกลูกสะใภ้ได้ ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
... บุรุษดื่มน้ำชนิดใดแล้ว ฆ่าสมณะ หรือพราหมณ์ ผู้ตั้งอยู่ในธรรมได้ พึงไปสู่อบาย เพราะกรรมนั้น เป็นเหตุ ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิด นั้น.
- ชนทั้งหลายดื่มน้ำชนิดใดแล้ว ประพฤติทุจริต ทางกาย ทางวาจา หรือทางใจได้ ย่อมไปสู่นรก เพราะประพฤติทุจริต ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไป ด้วยน้ำชนิดนั้น.
- ชนทั้งหลายแม้จะยอมสละเงินเป็นอันมาก มา อ้อนวอนบุรุษใด ซึ่งไม่เคยดื่มสุรา ให้พูดเท็จ ย่อม ไม่ได้ บุรุษนั้นครั้นดื่มสุราแล้วย่อมพูดเหลาะแหละเหลวไหลได้ ท่านจงซื้อหม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำ ชนิดนั้น.
... ชนทั้งหลายดื่มน้ำชนิดใดแล้ว ถึงจะเคยมีความ ละอายใจอยู่ ก็ย่อมจะทำความไม่ละอายให้ปรากฏได้ ถึงแม้จะเป็นคนมีปัญญาก็อดพูดมากไม่ได้ ท่านจงซื้อ หม้อใบนี้ ซึ่งเต็มไปด้วยน้ำชนิดนั้น.
... บุรพเทพ คืออสูรทั้งหลาย ดื่มน้ำชนิดใดแล้ว เมามาย จนจุติจากไตรทิพย์ คือดาวดึงสเทวโลก ยัง สำคัญตนว่าเที่ยง เป็นไปกับด้วยอสุรมายา ดูก่อน มหาราชเจ้า บุรุษผู้ฉลาดเช่นกับพระองค์ เมื่อทราบ ว่าน้ำดื่มชนิดนี้เป็นน้ำเมา หาประโยชน์มิได้ จะดื่ม ทำไม?
- ในหม้อใบนี้ ไม่มีเนยข้น หรือน้ำผึ้ง พระองค์ รู้อย่างนี้แล้ว จงซื้อเสีย ดูก่อนท่านสัพพมิตต์ สิ่ง ที่อยู่ในหม้อนี้ ข้าพเจ้าบอกแก่ท่านแล้วตามความเป็น จริงอย่างนี้แหละ.

ขออนุโมทนา