จิตที่คิดนึกเรื่องราวต่างๆ คือจิตอะไรใน 89 ดวงครับ
พยายามศึกษาแล้วทราบว่า การคิดนึกเรื่องราวต่างๆ เกิดจากจิตซึ่งเป็นนามธรรม
จึงสงสัยต่อว่า จิตอะไรใน 89 ดวง ที่ก่อให้เกิด "การคิดนึกเรื่องราวต่างๆ " ครับ
ใช่ อกุศลจิต 12 ดวงหรือไม่ครับ?
ยกตัวอย่าง เวลาโกรธ ต้องเกิดจาก โทสมูลจิต 2 ดวง
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ตามความเป็นจริงแล้ว การเกิดขึ้นของการคิดนึก ก็ต้องอาศัยการเกิดขึ้นของจิตและ เจตสิกทางมโนทวาร ที่นึกคิดเป็นไปในเรื่องราวต่างๆ ตามความทรงจำคือสัญญาที่จำไว้โดยมีวิตักกเจตสิกทำหน้าที่ตรึกนึกถึงในอารมณ์นั้นๆ ด้วย คิดดีก็มี คิดไม่ดีก็มี ถ้าคิดดี ก็มีเจตสิกฝ่ายดีประการต่างๆ เกิดร่วมด้วย มี ศรัทธา สติ หิริ โอตตัปปะ เป็นต้น ถ้าคิดไม่ดี ก็มีเจตสิกฝ่ายที่เป็นอกุศลเกิดร่วมด้วย มีโมหะ อหิริกะ ความไม่ละอายอกุศล อโนตตัปปะ ความไม่เกรงกลัวต่ออกุศล อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน ไม่สงบ เป็นต้น (อย่างเช่น ตัวอย่างในคำถาม ขณะที่คิดไปด้วยความโกรธ ก็ต้องเป็นโทสมูลจิต นั่นเอง)
ดังนั้น คิดนึก ต้องเป็นวิถีจิตทางมโนทวาร และขณะที่คิดนึกนั้น จิตเป็นชวนวิถีจิต ทางมโนทวาร ดังนั้น ชวนวิถีจิต ก็มีหลายประเภท เช่น อกุศลจิต ๑๒ มหากุศลจิต ๘ มหากิริยาจิต ๘ เป็นต้น เป็นธรรม ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน ครับ
... ยินดีในกุศลของคุณ Hrung@BangKhae และทุกๆ ท่านด้วยครับ ...
