ผู้ที่อบรมเจริญวิปัสสนา ท่านก็สามารถเข้าใจความจริงได้ว่าฌานจิต

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สิ่งที่มีจริง ย่อมเป็นที่ตั้งของการระลึกรู้ตรงตามความเป็นจริงได้ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่สัตว์ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน แม้ฌานจิต ก็มีจริง บุคคลผู้ที่มีปัญญา อบรมเจริญปัญญาสะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ ถ้าท่านอบรมเจริญความสงบของจิตด้วย เมื่อฌานจิตเกิด แม้ฌานจิตนั้นก็เป็นที่ตั้งของสติปัญญาหรือเป็นสติปัฏฐานสำหรับท่านได้

สามารถศึกษาได้จาก [เล่มที่ 14] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๒ - หน้าที่ ๒๒๒ มหาสติปัฏฐานสูตร ในหมวดของจิตตานุปัสสนา ดังนี้

จิตตานุปัสสนา

[๒๘๙] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็อย่างไร ภิกษุย่อมพิจารณาเห็นจิตในจิตเนืองๆ อยู่. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ อนึ่ง จิตมีราคะ ก็รู้ชัดว่าจิตมีราคะ หรือจิตไม่มีราคะ ก็รู้ชัดว่า จิตไม่มีราคะ หรือจิตมีโทสะ ก็รู้ชัดว่าจิตมีโทสะ หรือจิตไม่มีโทสะ ก็รู้ชัดว่า จิตไม่มีโทสะ หรือจิตมีโมหะ ก็รู้ชัดว่าจิตมีโมหะ หรือจิตไม่มีโมหะ ก็รู้ชัดว่า จิตไม่มีโมหะ หรือจิตหดหู่ ก็รู้ชัดว่าจิตหดหู่ หรือจิตฟุ้งซ่าน ก็รู้ชัดว่า จิตฟุ้งซ่าน หรือ จิตเป็นมหรคต (มหัคคตะ) ก็รู้ชัดว่า จิตเป็นมหรคต (มหัคคตะ) จิตไม่เป็นมหรคต ก็รู้ชัดว่า จิตไม่เป็นมหรคต ...

**ข้อความในอรรถกถาได้อธิบายไว้ว่า "บทว่า จิตเป็นมหัคคตะ ได้แก่ จิตที่เป็นรูปาวจร และอรูปาวจร. บทว่า จิตไม่เป็นมหัคคตะ ได้แก่จิตที่เป็นกามาวจร"

ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ

ฌานจิต เป็น จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน
จำแนกอารมณ์ของจิต [อรรถกถา จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน]

... ยินดีในกุศลของคุณ preechacupr และทุกๆ ท่านด้วยครับ ...

ขอขอบคุณท่านอาจารย์