ไม่เคยไปแม้ในความฝัน

ฝันถึงอะไรก็คงฝันถึงได้ทั้งหมด เว้นฝันถึงนิพพาน ไม่มีทางที่จะฝันได้เลย เพราะฉะนั้น จึงมีข้อความว่า เป็นการไปสู่ทิศคือนิพพาน ซึ่งไม่เคยไปแม้ในความฝัน

ขุททกนิกาย มหานิทเทส กามสุตตนิทเทส และอรรถกถา มีข้อความตอนหนึ่งว่า

การอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งอริยสัจจธรรมจนถึงความเป็นพระอรหันต์นั้น เป็นการไปสู่ทิศคือนิพพาน ซึ่งไม่เคยไปแม้ในความฝัน เป็นการก้าวล่วงทางไกล คือสังสารวัฏฏ์

ถ้ามีปัญญาเกิดขึ้นจริงๆ จะรู้ว่า สังสารวัฏฏ์ที่ผ่านมาแล้วยาวนานมากเหลือเกิน และถ้าปัญญายังไม่สมบูรณ์ สังสารวัฏฏ์ข้างหน้าก็ต้องต่อไปอีกแสนไกล เพราะฉะนั้น การอบรมเจริญปัญญาเพื่อรู้แจ้งอริยสัจจธรรมจนถึงความเป็น เป็นพระอรหันต์นั้น เป็นการไปสู่ทิศคือนิพพาน ซึ่งไม่เคยไปแม้ในความฝัน เป็นการก้าวล่วงทางไกลคือสังสารวัฏฏ์

ขอเชิญรับฟัง

การก้าวล่วงทางไกล คือ สังสารวัฏฏ์