ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา นามธรรม ... รูปธรรมคืออะไร? และธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตาหมายความว่าอย่างไร?

มีธรรมที่ต่างกันเป็นสองประเภทคือนามธรรมกับรูปธรรม สำหรับนามธรรมนี่มีสองอย่าง คือ จิตกับเจตสิก

พระปัญญาคุณที่ทรงแสดงธรรมโดยละเอียดอย่างยิ่งก็สามารถที่จะรู้ได้ว่าธาตุรู้ต้องรู้ เกิดขึ้นรู้ ก็ยังมีสองอย่างคือจิตและเจตสิก

คนไทยส่วนใหญ่จะชินกับคำว่าจิต แต่ไม่รู้จักเจตสิกเลย เพราะฉะนั้น คำต่อไปที่จะพูดไม่พ้นจิต เจตสิก รูป

สัพเพ สังขารา อนิจจา สัพเพ สังขาราทุกขา เข้าใจไหมว่าสิ่งที่เกิดไม่เที่ยง ... ความไม่เที่ยงนี่แหละเป็นทุกข์ ... ใครว่าสุข เกิดมาทำไม เกิดมาแล้วก็ดับไปไม่เหลือเลย ... นั่นหรือสุข ... ถ้าไม่รู้อย่างนี้ไม่มีทางที่จะรู้ความจริงของธรรมะเดี๋ยวนี้ซึ่งลึกซึ้งเป็นอภิธรรมะ ธรรมะเป็นอภิธรรมะเพราะเป็นสิ่งที่ลึกซึ้งอย่างยิ่ง

ฟังธรรมเพื่อเข้าใจแม้ไม่มากแต่ความเข้าใจนี้ลึกไปถึงว่า ทุกอย่างที่มีเดี๋ยวนี้และขณะไหนก็ตาม เกิดปรากฏเป็นธรรมะทั้งหมดซึ่งเป็นสังขารธรรม

กว่าเราจะสามารถเข้าใจความจริงๆ ซึ่งจะทำให้พ้นจากความติดข้องเพราะไม่มีเรา แต่จะเป็นการเกิดดับสืบต่อของธรรมะซึ่งยับยั้งไม่ได้ ไม่มีใครที่จะหยุดสังสารวัฏได้เลย

หยุดเดี๋ยวนี้ไม่ให้เห็น ไม่ให้ได้ยินได้ไหม ... ไม่มีทางเป็นไปได้เลย เพราะธรรมะคือธรรมดา หมายความว่าความเป็นไปของธรรมะซึ่งเป็นอย่างนี้ต้องเกิดและดับยับยั้งไม่ได้เลย

ขณะต่อไปต้องเกิดแน่ แต่ไม่รู้ว่าอะไรแล้วก็ดับไปแล้วด้วยโดยไม่รู้ว่าอะไรเพราะฉะนั้นความไม่รู้มากแค่ไหน? จนกว่าจะได้ฟังคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วยความเคารพในความละเอียดยิ่งว่า ขณะนี้เป็นธรรมะ เป็นปรมัตถธรรม เป็นอภิธรรมะลึกซึ้งอย่างยิ่ง เพราะไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนใดๆ เลยทั้งสิ้น แต่ละหนึ่งต้องเป็นแต่ละหนึ่ง เพราะฉะนั้นธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา

สัพเพ สังขารา อนิจจา สัพเพ สังขาราทุกขา สัพเพ ธัมมา อนัตตา สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง ความไม่เที่ยงนั่นแหละเป็นทุกข์ ธรรมทั้งหลาย (จิต เจตสิก รูป นิพพาน) เป็นอนัตตา

" ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา "

เนื้อหาในการดำเนินรายการสนทนาธรรมกับคณะอาจารย์ มศพ.
วันจันทร์ที่ ๒ ธันวาคม ๒๕๖๗ เวลา ๑๐.๐๐-๑๑.๓๐ น.

สามารถรับฟังได้ทาง : youtu.be/RValyXfjQCc?si=zwzwXbzGMfpQjw9K

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ด้วยความเคารพยิ่ง