เคยเห็นพระพุทธเจ้าหรือไม่ - มิลินทปัญหา

มิลินทปัญหา

พระเจ้ามิลินท์ ตรัสถามว่า ดูก่อนพระนาคเสน พระคุณเจ้าเคยเห็นพระพุทธเจ้าหรือไม่

พระนาคเสน ทูลตอบว่า ขอถวายพระพร อาตมาภาพไม่เคยเห็น

ม. อาจารย์ของพระคุณเจ้าเล่า ได้เห็นพระองค์หรือไม่

น. อาจารย์ของอาตมาภาพก็ไม่เคยเห็น

ม. ถ้าอย่างนั้น พระพุทธเจ้าก็ไม่มี

น. ขอถวายพระพร พระองค์เคยเสด็จไปทอดพระเนตรสะดือทะเลที่กลางทะเลหรือไม่

ม. ข้าพเจ้าไม่เคยไปดู

น. พระชนกของพระองค์เล่า ได้เสด็จไปทอดพระเนตรบ้างหรือไม่

ม. พระชนกของข้าพเจ้าก็ไม่เคยเสด็จไปทอดพระเนตร

น. ถ้าอย่างนั้น สะดือทะเลก็ไม่มี มิใช่หรือ

ม. มีสิพระคุณเจ้า เป็นแต่พระชนกและข้าพเจ้าไม่เคยไปดูไปเห็นมา

น. ฉันใดก็ฉันนั้น อาจารย์และอาตมาภาพไม่เคยเห็นพระพุทธเจ้า เพราะเกิดไม่ทัน แต่ว่าพระพุทธเจ้ามีจริง เหตุที่พึงจะนำมาพิสูจน์ในข้อนี้คือ โลกุตรธรรมที่พระองค์ทรงสั่งสอน ซึ่งพ้นวิสัยที่คนสามัญจะพึงคิดเห็นได้เอง ต้องเฉพาะแต่ผู้ที่ได้อบรม ความดีจนสติปัญญาแก่กล้าเท่านั้น จึงจะเป็นผู้รู้เห็นซึ่งธรรมอันประณีตเหล่านี้

ขอถวายพระพร เหตุว่ามี "โลกุตรธรรม" เป็นพยาน จึงรู้ได้ว่า"ผู้ตรัสรู้" ซึ่งได้พระนามว่า "พระพุทธเจ้า" นั้นมีจริง (พุทธอัตถินัตถิภาวปัญหา)

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ชอบแล้ว

ขอนอบน้อมแด่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น