ความเกียจคร้าน

ความเกียจคร้านเป็นอกุศลประเภทหนึ่ง คือ ขณะที่เกียจคร้านจิตเป็นอกุศล อนึ่งในสิงคาลกสูตรทรงแสดงว่า ความเกียจคร้านในการทำการงาน เป็นอบายมุขอย่างหนึ่ง คือ ผู้ที่เกียจคร้านในการทำงานย่อมเสื่อมจากโภคทรัพย์ที่ควรได้ ย่อมไม่เจริญทั้งทางโลก และทางธรรม ในทางธรรมะ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงสรรเสริญความอดทนความเพียร ความพยายาม ดังพุทธภาษิตว่า บุคคลล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร ซึ่งในที่นี้หมายถึงความเพียรในกุศล เพียรที่ถูกต้อง ความเพียรในองค์มรรค สัมมาวายามะ อนึ่งในอรรถกถาอธิบายเหตุเกิดความเพียร หรือวิริยสัมโพชฌงค์ ไว้หลายประการ ดังนี้

เชิญคลิกอ่าน...
ธรรมเป็นเหตุเกิดวิริยสัมโพชฌงค์

ขออนุโมทนา

ขอบพระคุณครับ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

ก็ต้องเป็นเรื่องของปัญญา เช่นกัน ควรพิจารณาว่า การที่เกียจคร้านเกิดขึ้นเป็นธรรมดา และมีเหตุปัจจัยก็เกิดขึ้น แต่เมื่อปัญญาเจริญขึ้นจากการฟังพระธรรมความเพียรก็เกิดขึ้นได้ แต่ต้องไม่ลืมว่า ความเพียรมีทั้งกุศลและอกุศลเมื่อความเห็นถูกที่เกิดจากการฟังพระธรรม ก็จะทำให้เกิดความเพียรที่เป็นไปในทางกุศลมากขึ้นส่วนในทางอกุศลก็น้อยลง นี่แสดงให้เห็นว่าธรรมต้องมีเหตุความเพียรที่ดีจะเกิดขึ้นได้ต้องอาศัยความเห็นถูก ปัญญาที่เกิดขึ้นจากการฟังพระธรรม ดังนั้น จึงไม่มีการบังคับให้ทำอย่างไร ได้แต่เริ่มอบรมเหตุโดยการฟังพระธรรม ที่สำคัญ ความเกียจคร้านในทางที่ไม่ดี หรือเห็นผิด ย่อมเจริญเกียจคร้านในทางที่เป็นกุศลหรือเห็นถูกย่อมเสื่อม ดังข้อความในพระไตรปิฎก

เรื่อง เกียจคร้านในทางผิด (อกุศล) ย่อมดี เกียจคร้านในทางที่ถูก (กุศล) ย่อมเสื่อม

พระสุตตันตปิฎก เอกนิบาต-ทุกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๒ - หน้าที่ 193

[๑๙๙] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ที่ปรารภความเพียรในธรรมวินัยที่กล่าวไว้ชั่ว ย่อมอยู่เป็นทุกข์ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะธรรมท่านกล่าวไว้ชั่ว.

[๒๐๐] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้เกียจคร้านในธรรมวินัยที่กล่าวไว้ดีย่อมอยู่เป็นทุกข์ ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะธรรมท่านกล่าวไว้ดีแล้ว.

[๒๐๑] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ที่เกียจคร้านในธรรมวินัยที่กล่าวไว้ชั่วย่อมอยู่เป็นสุข ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะธรรมท่านกล่าวไว้ชั่ว.

[๒๐๒] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ปรารภความเพียรในธรรมวินัยที่กล่าวไว้ดี ย่อมอยู่เป็นสุข ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะธรรมท่านกล่าวไว้ดีแล้ว.

ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์

ขออนุโมทนาครับ

ยินดีในกุศลจิตค่ะ

ยินดีครับผม