ความหวั่นไหวกับความกลัว

๑. ความหวั่นไหวที่จะกระทำอกุศลย่อมมีได้

๒. ความกลัวที่จะกระทำกุศลย่อมมีได้ เพราะจิตเกิดสลับอย่างรวดเร็ว

๓. ความหวั่นไหวกับความกลัวเป็นไปในทางกุศลย่อมมีได้ เพราะจิตเกิดดับรวดเร็ว

ขอบูชาคุณพระรัตนตรัย

ก่อนอื่น อะไรหวั่นไหว ตัวเราที่หวั่นไหวหรือสภาพธัมมะหวั่นไหว ทุกอย่างเป็นธรรม ความหวั่นไหวก็เป็นสิ่งที่มีจริง เป็นธรรม ความกลัวก็เช่นกัน

๑. เมื่อมีอกุศลอยู่ที่ยังไม่ดับ จิตย่อมหวั่นไหวไปในการน้อมไปที่จะกระทำอกุศลประการต่างๆ ขณะที่เห็นบางอย่าง จิตก็ย่อมหวั่นไหวไปเป็นไปในทางอกุศล เมื่ออกุศลมีกำลังมาก ก็หวั่นไหวไปในทางประพฤติล่วงออกมาทางกาย วาจา ที่เป็นการกระทำอกุศล พระอรหันต์เท่านั้นที่ไม่หวั่นไหว เป็นผู้คงที่ ไม่หวั่นไหวคือเป็นอกุศล อันเนื่องมาจากการเห็น ได้ยิน...คิดนึก ดังนั้นขณะที่เป็นอกุศลชื่อว่าหวั่นไหว

๒. ตราบใดที่ยังไม่ใช่พระอนาคามี ก็ยังมีความกลัว ซึ่งเป็นโทสมูลจิต แต่ความกลัวแตกต่างกันตามระดับปัญญา

๓. ความหวั่นไหวกับความกลัวเป็นไปในทางกุศลย่อมมีได้เพราะจิตเกิดดับรวดเร็ว แต่สภาพธัมมะที่เป็นความหวั่นไหวและความกลัวนั้น เป็นจิตที่เป็นไปในทางอกุศล ดังข้อความในพระไตรปิฎก

ความหวั่นไหว เป็นอกุศล ผู้ที่ไม่หวั่นไหวเป็นพระอรหันต์

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ขุททกปาฐะ เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 210

ถามว่า ก็จิตของใคร ถูกโลกธรรมเหล่านั้นกระทบแล้วไม่หวั่นไหว.

ตอบว่า จิตของพระอรหันตขีณาสพ ไม่ใช่จิตของใครอื่น. จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ดังนี้ว่า

ภูเขาหิน ทึบแท่งเดียว ย่อมไม่ไหวด้วยลม ฉันใด รูป เสียง กลิ่น รส ผัสสะ และธรรมทั้งสิ้น ทั้งส่วนอิฏฐารมณ์ ทั้งส่วนอนิฏฐารมณ์ ย่อมทำจิตของท่านผู้คงที่ให้หวั่นไหวไม่ได้ ฉันนั้น ด้วยว่าจิตของท่านที่มั่นคง หลุดพ้นแล้ว ย่อมเห็นความเสื่อมอยู่เนืองๆ

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อุทาน เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ 375

โลกสูตร

ชื่อว่า ผู้คงที่ คือ เป็นพระอรหันต์ เพราะถึงลักษณะของความเป็นผู้คงที่เพราะไม่มีวิการในอารมณ์ทั้งปวงมีอิฏฐารมณ์ เป็นต้น

พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ เล่ม ๒ ภาค ๒ - หน้าที่ 167

ผู้ยังมีตัณหา ท่านเรียกว่า ผู้มีความสะดุ้ง ผู้ไม่มีตัณหา ท่านเรียกว่า ผู้มั่นคง. ท่านกล่าวคำอธิบายไว้ดังนี้ บุคคลใดถึงพระนิพพาน บุคคลนั้นย่อมเป็นผู้ที่สามารถเพื่อรักษาความสะดุ้งและความมั่นคงทั้งสิ้นได้

ตอนที่พระเจ้าอชาตศัตรูจะเข้าไปหาพระพุทธเจ้า ก็เกิดความกลัว อกุศลเป็นปัจจัยให้เกิดกุศลก็ได้ค่ะ

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาค่ะ