กุศล...มีกำลังมากกว่า...อกุศล?
รายการบ้านธัมมะ ช่อง 11 พุธที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๐
คุณสุกัญญา ..คิดว่าอกุศลธรรมมีกำลังมาก เพราะว่าเกิดบ่อย แต่จากที่ฟังท่านอาจารย์บรรยาย ท่านอาจารย์บอกว่ากุศลธรรมมีกำลังมากกว่าอกุศล (ธรรม)
อ. ค่ะ เมื่อไรละคะ เมื่อไรมีกำลัง?
คุณสุ จริงๆ เวลาเกิด สภาพธรรมทุกอย่าง ต้องเมื่อเกิดขึ้นน่ะค่ะ
อ. สะสมอกุศลวันนี้ทั้งวัน เยอะแยะเลยตั้งแต่เช้า เดี๋ยวนี้เป็นกุศลหรือเปล่า? ถ้า (กุศล) ไม่มีกำลัง แม้เพียงจะมาฟังเนี่ย จะมาได้ไหม? ไม่ต้องกำลังมากมายถึงขนาดที่จะต้องรู้แจ้งสภาพธรรมะนะคะ แต่ให้ทราบว่าปรกติเป็นอกุศล เพราะฉะนั้น เมื่อกุศลเกิดเนี่ย มีกำลังกว่าอกุศลในขณะนั้นหรือเปล่า? ถึงได้เป็นกุศลได้ แม้เพียงเล็กน้อยค่ะ แล้วถ้ากุศลสะสมมากขึ้นๆ จะมีกำลังยิ่งกว่านั้นหรือเปล่า มิฉะนั้น ไม่มีการรู้แจ้งอริยสัจจธรรม เพราะเหตุว่าอกุศลสะสมมามาก แล้วถ้ากุศลไม่มีกำลังเนี่ย จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรมได้ยังไง? หรือแม้แต่จะฟังธรรมะนะคะ ขณะที่เป็นอกุศลมีกำลังเนี่ย จะมามั้ย?
คุณสุรีย์ ไม่มาค่ะ (หัวเราะ)
อ. ค่ะ เพราะฉะนั้น แม้เพียงการฟัง จะอยู่ที่ไหนก็ตามแต่ มีโอกาสได้ฟัง ขณะที่ฟังขณะนั้นก็เป็นขณะที่สังขารขันธ์ปรุงแต่งให้กุศลจิตเกิด ไม่มีเรา ไม่มีสัตว์ ไม่มีบุคคล เป็นสภาพธรรมะ
คุณสุ กุศลก็เป็นปัจจัยให้เกิดอกุศลได้ แล้วก็อกุศลก็เป็นปัจจัยให้เกิดกุศลได้ ก็เลยมีความคิดนะคะ คือจริงๆ แล้วยังสงสัยเรื่องกำลัง (ของกุศล) อยู่ เนื่องจากว่าแม้นเป็นกุศล อีกขณะจิตต่อมาก็เป็นอกุศลได้อะค่ะ
อ. ค่ะ แล้วขณะจิตต่อไปเป็นกุศลอีกได้มั้ย?
คุณสุ ได้ค่ะ จริงๆ (กุศลกับอกุศล) ก็น่าจะเสมอกัน ทำไมพระพุทธพจน์กล่าวว่า กุศลเนี่ยค่ะ มีกำลังมากกว่าอกุศล ในขณะที่ในชีวิตประจำวันจริงๆ แล้วเนี่ย จากการศึกษาธรรมะเนี่ย อกุศลจะเกิดบ่อย แล้วก็เกิดมากกว่ากุศลน่ะค่ะ
อ. ค่ะ แล้วผู้ที่ไม่มีกุศลเลยเพราะอะไร? ที่ดับอกุศลได้หมด ผู้ที่ไม่มีอกุศลเลยเพราะอะไร? เมื่อดับอกุศลได้หมดแล้วเนี่ย เพราะอะไร? อะไรดับอกุศลได้
คุณสุ ก็ต้องมีปัญญา
อ. ค่ะ ให้เห็นความจริงว่า อกุศลแม้มีมากนะคะ สะสมมาในแสนโกฏิกัปป์ในสังสารวัฏฏ์ยังดับได้ด้วยอะไร ต้องเป็นสิ่งที่มีกำลังพอที่จะดับได้ แต่ถ้าปัญญาไม่ถึงระดับนั้นนะคะ ดับไม่ได้ แล้วจะมีปัญญาระดับนั้นเมื่อไร? ถ้าไม่ค่อยๆ สะสมไปทีละเล็กทีละน้อย ไม่ประมาทแม้เพียงกุศลเล็กน้อยค่ะ
ฟังแล้วก็มั่นคงในกำลังของกุศลครับ ทุกอย่างเป็นเรื่องของธรรมะที่เป็นไปตามเหตุปัจจัยและการสะสมจริงๆ
ปัญญาจึงเป็นหนทางนำไปสู่การดับทุกข์ ขออนุโมทนาท่านอาจารย์และทุกๆ ท่านที่เข้ามาชมเว็บไซด์บ้านธัมมะค่ะ
กุศล มีกำลังมากกว่า อกุศล เมื่อสติเกิด เพราะสติเป็นกุศลเจตสิกประกอบกับหรือเกิดร่วมกับกุศลจิตเท่านั้น
กุศลแม้จะเกิดน้อยกว่าอกุศลสำหรับปุถุชน (ผู้หนาด้วยกิเลส) แต่กุศลก็มีกำลังมากกว่าอกุศล จึงควรเจริญกุศลทุกๆ ประการ
