ต้องประสพกับสภาพธรรมแบบนี้อีก

จากการศึกษาขั้นปริยัติที่ต้องยอมรับ คือ ความไม่รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงสั่งสมมามาก และที่สำคัญ อนุสัยกิเลส ก็ยังไม่ได้ดับ ยังมีอยู่เต็ม ยังไม่หายไปไหน ยังตามนอนเนื่องอยู่ในจิตทุกดวง เป็นเชื้อร้ายที่ฆ่าไม่ได้หากขาดปัญญา และกว่าแสนโกฏิกัปป์ที่ผ่านมา ก็ถูกกิเลสหลอกนับครั้งไม่ถ้วนจนจำมั่นว่ามี "ตัวเรา" ด้วยความไม่รู้จึงหลงกระทำกรรมให้วนเวียน ท่องไปในวัฏฏะ เกิดมาชาตินี้ ก็ต้องมารับผลของกรรมที่ได้กระทำลงไปในอดีต มาชอบสุข เกลียดทุกข์ ยึดมั่น ถือมั่น แล้วก็สร้างกรรมใหม่สั่งสมเป็นวิบากข้างหน้า ซึ่งก็จะหนีไม่พ้น ต้องประสพกับสภาพธรรมแบบนี้อีก เพียงแต่ว่าหมดความบุคคลนี้ในชาตินี้เท่านั้น