แด่ผู้มีทุกข์ ๐๘ - ผู้ตักเตือนโดยธรรม พึงเปล่งวาจาอันเป็นกุศล

คำว่า พึงเปล่งวาจาอันเป็นกุศล ไม่พึงเปล่งวาจาเกินขอบเขต ความว่า พึงเปล่งวาจาอันเกิดขึ้นแต่ญาณคือ พึงเปล่ง เปล่งออก เปล่งออกดี ซึ่งวาจาอันประกอบด้วยอรรถประกอบด้วยธรรม ซึ่งเป็นวาจาประกอบด้วยประโยชน์ มีที่อ้างอิง มีที่สุด ตามกาลอันควร เพราะฉะนั้นจึงชื่อว่า พึงเปล่งวาจาที่เป็นกุศลชื่อว่าขอบเขต

ในคำว่า ไม่พึงกล่าววาจาเกินขอบเขต ได้แก่ ขอบเขต ๒ อย่างคือ

ขอบเขตตามกาล ๑ ขอบเขตตามศีล ๑

สมจริงดังที่พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ... เหมือนสตรีหรือบุรุษที่เป็นสาว เป็นหนุ่ม กำลังเจริญ ชอบแต่งตัว อาบน้ำ ดำเกล้าแล้วได้พวงมาลัยดอกบัวก็ดี มาลัยดอกมะลิก็ดี พวงมาลัยดอกลำดวนก็ดี รับด้วย ๒ มือแล้วเอาวางไว้บนศีรษะ ซึ่งเป็นอวัยวะสูงสุด พึงยินดี พึงชอบใจ เบิกบานใจ อนุโมทนาอยากได้ ประสงค์ ปรารถนา รักใคร่ ติดใจ ฉันใด

ภิกษุผู้ถูกตักเตือนนั้น พึงเข้าไปตั้งสติ ยินดี ชอบใจ เบิกบานใจ อนุโมทนา อยากได้ประสงค์ ปรารถนา รักใคร่ ติดใจ ซึ่งความตักเตือนนั้น ฉันนั้นเหมือนกัน แล้วใคร่ครวญและน้อมประพฤติปฏิบัติตาม ตามความสามารถ ไม่ใช่เพียงแต่ได้ฟังแล้วก็ผ่านไป

ขอเชิญคลิกอ่านตอนต่อไป ...

แด่ผู้มีทุกข์