เรื่องพาหิรรูป - รูปภายนอก

พาหิรรูป คือ รูปภายนอก การจำแนกรูปในพระอภิธรรมมัตถสังคหปริเฉทที่ ๖ ในหมวดรูปวิภาค ทุกนัย (แจกโดยความเป็นคู่) ท่านจำแนกโดยเป็นรูปอัชฌัตติกรูปและพาหิรรูป เพื่อให้เห็นรูปภายในและรูปภายนอก ว่า เพราะเพ่งเล็งถึงตนคืออัตตภาพที่เป็นภายใน คือ ปสาทรูป ๕ นี้ เปรียบเหมือนคนภายในบ้าน ที่เหลือถึงจะอยู่ในอัตตภาพเดียวกัน ก็เปรียบเหมือนคนนอกบ้าน ส่วนในคัมภีร์ปัฏฐานท่านจำแนกรูปโดยละเอียดถึง ๗ หมวด เพื่อให้เห็นความเป็นปัจจัยของธรรม เช่น อเหตุกจิตตชรูป ปฏิสนธิกัมมชรูป ปวัตติกัมมชรูป อสัญญสัตตากัมมชรูป เป็นต้น ฉะนั้น พาหิรรูปในคัมภีร์ปัฏฐาน จึงมี ๙ รูป เพราะท่านมุ่งถึงรูปที่เป็นรูปภายนอกจริงๆ คือ ดิน น้ำ ไฟ ลม สี กลิ่น รส โอชา และสัททรูป

ขออนุโมทนาครับ