แด่ผู้มีทุกข์ ๑๒ - ความขุ่นใจ มีจริง เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้น
มีใครคิดว่าจะละกิเลสได้ โดยไม่ต้องรู้ความขุ่นใจ เป็นไปได้ไหม เป็นไปไม่ได้ เพราะเหตุใด เพราะความขุ่นใจ มีจริงๆ เมื่อความขุ่นใจมีจริง เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้น และเคยยึดถือว่าเป็นเรา ปัญญาจะต้องรู้ชัดในลักษณะของสภาพธรรมที่เคยยึดถือ และรู้ว่าลักษณะนั้นไม่ใช่ตัวตน เพราะเป็นสภาพนามธรรมอย่างหนึ่งเท่านั้น
ข้อความในขุททกนิกาย มหานิทเทส สารีปุตตสุตต นิทเทส ที่ ๑๖ ข้อ ๙๔๕ มีข้อความแสดงว่า ... ภิกษุควรรู้ความขุ่นใจ (ผู้ที่เจริญสติปัฏฐานก็เป็นภิกษุด้วย เพราะฉะนั้น ก็ต้องรู้ความขุ่นใจด้วย) ในคำว่า เมื่อใดภิกษุควรรู้ความขุ่นใจ คำว่าใจคือ จิต ใจ มนัส ปัณฑระ มนะ มนายตะ มนินทรีย์ วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มโน วิญญาณธาตุ อันเกิดแต่ผัสสะ เป็นต้นนั้น
บางคนคิดว่า ทำไมต้องใช้คำมากหลายคำ ก็เข้าใจอยู่แล้วว่าจิต ใจคือจิต แต่ทั้งนี้ ต้องแล้วแต่ว่า ... ผู้ใดจะระลึกตรึกในลักษณะของ หทย มนะ มนายตนะ มนินทรีย์ วิญญาณหรือวิญญาณขันธ์ แล้วแต่ว่าเข้าใจสภาพของจิต โดยสภาพใด คือ โดยสภาพที่เป็นมนะ หรือมนายตนะ หรือมนินทรีย์ หรือวิญญาณ หรือวิญญาณขันธ์
ขอเชิญคลิกอ่านตอนต่อไป ...