ขาดธรรมะอะไร ทำให้เกิดทุกข์
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต เล่ม ๓ - หน้าที่ 6
๓. ทุกขสูตร ว่าด้วยธรรม ๕ ที่ให้เกิดทุกข์
[๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการย่อมอยู่เป็นทุกข์ มีความเดือดร้อน คับแค้น เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อแตกกายตายไป พึงหวังได้ทุคติ ธรรม ๕ ประการเป็นไฉน คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้เป็นผู้ไม่มีศรัทธา ๑ ไม่มีหิริ ๑ ไม่มีโอตตัปปะ ๑ เกียจคร้าน ๑มีปัญญาทราม ๑ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม ๕ ประการนี้แล ย่อมอยู่เป็นทุกข์ มีความเดือดร้อน คับแค้น เร่าร้อนในปัจจุบัน เมื่อแตกกายตายไปพึงหวังได้ทุคติ....
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย และขออนุโมทนา
โดยนัยตรงข้ามถ้ามีธรรม ๕ ประการคือ ๑ มีศรัทธา ๒ มีหิริ ๓ มีโอตตปปะ ๔ ไม่เกียจ-
คร้าน ๕ มีปัญญา ย่อมอยู่เป็นสุข ไม่มีความเดือดร้อน ไม่คับแค้น ไม่เร่าร้อนในปัจจุบัน
เมื่อแตกกายตายไปพึงหวังได้สุคติ
กุศลจิตไม่ทำให้ใครเร่าร้อน ไม่ทำให้ใครคับแค้นใจ ให้ผล คือวิบากอันเป็นสุข และสุขสูงสุดคือ โลกุตตรกุศลวิบากจิตซึ่งเกิดต่อจากโลกุตตรมรรคจิตที่ดับไปทันทีโดยไม่มีระหว่างคั่นครับขออนุโมทนาครับ