นามธรรมเป็นสภาพที่รู้ และรูปธรรมเป็นสภาพที่ถูกรู้ ใช่ไหม
ถาม ในการเจริญวิปัสสนานั้น เรารู้สภาพธรรมทั้งหลายตามความเป็นจริง การรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงนั้น ก็คือการรู้ชัดสภาพนามธรรมและรูปธรรมตามความเป็นจริง เราจะรู้ลักษณะที่ต่างกันของนามธรรมและรูปธรรมชัดขึ้น รูปธรรมเป็นสภาพที่ไม่ใช่สภาพรู้ ฉะนั้น เราจะกล่าวได้ไหมว่า นามธรรมเป็นสภาพที่รู้และรูปธรรมเป็นสภาพที่ถูกรู้
ตอบ ท่านกล่าวว่ารูปธรรมเป็นสภาพที่ถูกรู้ คำพูดของท่านทำให้เข้าใจว่านามธรรมเป็นสภาพที่ถูกรู้ไม่ได้ นามธรรมรู้นามธรรมด้วย นามธรรมไม่ใช่รู้แต่รูปได้อย่างเดียวท่านสังเกตรู้ไม่ได้ หรือว่ากำลังมีความสุข กำลังมีโทสะ กำลังคิดนึก ขณะที่สังเกตรู้อย่างนั้น ไม่ใช่ตัวตน แต่เป็นนามธรรมที่รู้ ขณะเหล่านั้นนามกำลังมีนามเป็นอารมณ์
เรียนถามท่านผู้รู้
ในขณะที่นามธรรมรู้นามธรรมนั้น ไม่มีรูปให้รู้ใช่หรือไม่
ขอบพระคุณค่ะ
อิทมฺปิ พุทฺเธ รตนํ ปณีตํ เอเตน สจฺเจน สุวตฺถิ โหตุ
แม้นี้ก็เป็นรัตนะอันประณีตคือ พระพุทธเจ้า ด้วยคำสัตย์นี้ ขอความสวัสดีจงมีแก่สัตว์ทั้งหลาย
เรียน ความเห็นที่ 1
ในการพิจารณาธรรมต้องพูดทีละขณะจิต ขณะจิตใดที่นามธรรมรู้นามธรรม เช่น นามธรรมที่เป็นจิตที่ประกอบด้วยสติและปัญญาเกิดระลึกรู้นามธรรมที่เป็นโลภะ ว่าเป็นธรรมไม่ใช่เรา ขณะนั้นมีนามธรรมเป็นอารมณ์ แต่รูปก็เกิดมีอยู่แล้วทั่วไปแต่ไม่ได้เป็นอารมณ์ของจิตนั้น แต่ขณะจิตต่อไปนามธรรมอาจรู้รูปธรรมก็ได้ แต่ขณะที่นามธรรมรู้นามธรรม ไมได้รู้รูปธรรมในขณะนั้น
สาธุ
