การโกหกเพื่อให้ผู้ที่ด้อยโอกาสได้รับประโยชน์ เป็นกุศลหรืออกุศล

ถาม การโกหกเพื่อให้ผู้ที่ด้อยโอกาสได้รับประโยชน์นั้นเป็นกุศลหรืออกุศลคือ ว่าผมทำงด้านประกันภัย ซึ่งต้องมีการประกันอุบัติหตุพนักงานของบริษัท ซึ่งบ่อยครั้งที่มีอุบัติเหตุพนักงานเสียชีวิตซึ่งเนื่องมาจากการขับรถจักรยานยนต์ และบ่อยครั้งที่ผู้ประสบอุบัติเหตุ เมาสุรา ซึ่งทางบริษัทประกันภัยจะไม่จ่ายค่าทดแทนการเสียชีวิตให้ เนื่องจากเป็นข้อยกเว้นไม่คุ้มครอง อย่างไรก็ตามผู้ที่ประสบอุบัติเหตุเสียชีวิตมักจะเป็นพนักงานตามต่างจังหวัดที่ทางบ้านค่อนข้างมีฐานะยากจนหรือปานกลาง ผู้ร่วมงานหลายท่านของผม มักจะบอกให้ทางญาติผู้เสียชีวิตไปแก้ข้อมูลในใบมรณะบัตรว่าไม่มีการดื่มสุราซึ่งทำให้บริษัทประกันภัยจ่ายเงินแก่ญาติของผู้เสียชีวิต

ผมจึงมีความสับสนว่า การโกหกนั้นผิดศีลแน่นนอน แต่เจตนานั้นเพื่อให้ผู้อื่น ซึ่งมักเป็นพ่อแม่ของผู้ตายได้รับเงินชดเชยใช้ในบั้นปลายชีวิตซึ่งก็ถื่อว่าเป็นการอนุเคราะห์ จึงอยากเรียนถามว่า การกระทำดังกล่าวจะเป็นกุศลหรืออกุศลและ ถ้าเป็นอุกศลจะมีวิธีการอย่างไรให้ได้ประโยชน์โดยที่ไม่ต้องผิดศีล

ตอบ การช่วยเหลืออนุเคราะห์ผู้อื่นโดยไม่ผิดศีลย่อมทำได้ถ้าเรามั่นคงในศีล ฉะนั้น การพูดที่ไม่จริง ผิดศีลจะเป็นกุศลไม่ได้เลย

ส่วนการอนุเคราะห์เป็นกุศล ต้องแยกกัน ซึ่งจิตเกิดสลับกันอย่างรวดเร็วมาก ผู้ที่จะมีศีลสมบูรณ์ไม่ขาดเลยต้องเป็นพระอริยบุคคลสำหรับปุถุชนทั่วไปแล้วเมื่อมีเหตุปัจจัยย่อมล่วงศีลได้ สิ่งที่ควรทำคือ ศึกษาพระธรรมให้เข้าใจยิ่งขึ้น อบรมปัญญายิ่งๆ ขึ้นไป ก็จะสามารถแก้ปัญหาต่างๆ ของตนได้