พยายามคิด เรียนรู้ และแก้ปัญหาด้วยตนเอง

ถาม การศึกษาพระธรรม ความพยายามคิดเรียนรู้และแก้ปัญหาด้วยตนเอง ศึกษาธรรมะที่พระพุทธองค์ทรงสั่งสอนด้วยตนเอง ถือว่าเป็นการฝึกการพึ่งตนเองตามหลัก อัตตาหิ อัตตโน นาโถ ใช่หรือเปล่าครับ .... ผมพยายามศึกษาธรรมด้วยตนเองมากว่า ๘ ปีแล้ว (จากหนังสือ ตำราธรรมของสำนักต่างๆ ) รู้สึกว่ายิ่งศึกษายิ่งสับสน ยิ่งคิดมากกว่าเดิม มีคำถามข้อธรรมต่างๆ มากมายที่อยากรู้ แม้นดูหลายเรื่องเป็นเรื่องไกลตัวก็ตาม จึงรู้สึกเป็นทุกข์กับชีวิตโดยรวมมากขึ้น แทนที่จะมีความสงบ เย็นใจมากขึ้นๆ นี่แสดงว่าผมศึกษาผิดทางใช่รึเปล่า (แต่ผมจำปริยัติจากหนังสือ พุทธธรรมได้มาก) เริ่มรู้สึกท้อใจ และการที่พระพุทธองค์ทรงสั่งสอน ตักเตือนภิกษุรูปหนึ่ง มิให้ใชัชีวิต ปฎิบัติธรรมและกินอยู่แต่เพียงผู้เดียวโดยลำพังนั้นมีลักษณะเช่นไร คล้ายกับปัญหาที่ผมกำลังประสบอยู่ใช่รึเปล่าครับ?
ตอบ ควรศึกษาพระธรรมโดยตรงจากพระไตรปิฎกและอรรถกถา แต่การที่จะสามารถเข้าใจข้อความต่างๆ ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา ได้อย่างถูกต้องและไม่คลาดเคลื่อน ควรมีความเข้าใจในพระอภิธรรมก่อนซึ่งพระอภิธรรมจะแสดงสภาพธรรมทุกอย่างที่มีจริงโดยละเอียด และแสดงเหตุปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้เกิดสภาพธรรมนั้นๆ ด้วย แสดงให้เห็นความเป็นอนัตตาของสภาพธรรม การจะศึกษาพระอภิธรรมจากคัมภีร์พระไตรปิฎก และอรรถกถาก็เป็นการยากที่จะสามารถเข้าใจได้ ควรเริ่มจากการศึกษาคัมภีร์รุ่นหลังๆ ที่อาจารย์รุ่นหลังๆ ได้รวบรวมไว้ ที่นิยมศึกษากัน ได้แก่ คัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหะ และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา เมื่อมีความเข้าใจในสภาพธรรมแล้ว จึงศึกษาค้นคว้าจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาต่อไป