คำสวดต่างๆ ใครเป็นผู้แต่ง

ขอเรียนถามว่า คำสวดต่างๆ ใครเป็นผู้แต่ง แต่งขึ้นในสมัยพระผู้มีพระภาค ฯ มีไหม พระอรหันต์แต่งหรืออาจารย์ครั้งหลังๆ แต่งมา คำสวดของอินเดีย ลังกา ไทย พม่า ญี่ปุ่น เหล่านี้เหมือนกันหรือเปล่า

สำหรับเรื่องสวดนั้น คำสวดเป็นภาษาบาลี ซึ่งน้อยคนจะเข้าใจความหมาย นอกจากผู้รู้ภาษาบาลี "อิติปิโส ภควา อรหัง สัมมาสัมพุทโธ" แปลความว่า "แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคทรง ฯ เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า"

เมื่อยังไม่ศึกษาพระธรรมเลย แม้เพราะเหตุนี้ คือ เหตุไหน แต่เมื่อศึกษาแล้ว ก็รู้ว่าเพราะเหตุที่ทรงตรัสรู้ และทรงแสดงธรรมตามความเป็นจริง ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจทรงแสดงสภาพธรรมที่เป็นอนัตตา ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตนซึ่งพิสูจน์ได้ทุกขณะ

เมื่อผู้ใดฟังพระธรรมเข้าใจแล้ว ก็มีปัจจัยให้สติระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ ตรงตามลักษณะของสภาพธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงทุกทุกอย่าง จึงเป็นผู้สามารถเข้าถึงอรรถของคำสวดนี้ คือ แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคทรงเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า การปฏิบัติธรรมนั้น ไม่ใช่ว่าให้ไปทำสิ่งหนึ่งสิ่งใด ขณะนี้มีสภาพธรรมกำลังปรากฏอยู่แล้ว ทุกสิ่งล้วนเป็นธรรมทั้งหมด ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนเลย เห็นก็เป็นธรรม เมื่อเข้าใจธรรมยิ่งขึ้นก็เข้าใจว่า แม้เพราะเหตุนี้ พระผู้มีพระภาคทรงเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า

ฉะนั้น คำสวดทั้งหลายจะเพิ่มความหมายความ ซาบซึ้งในอรรถขึ้น ก็ต่อเมื่อได้เข้าใจความหมายนั้นๆ ด้วย ซึ่งถ้าไม่เป็นผู้รู้ภาษาบาลี ก็ไม่อาจจะรู้ได้ว่าที่สวดนั้น คำไหนขาดตกบกพร่องทางอักขระ ซึ่งจะทำให้ความหมายเปลี่ยนแปลงไปได้ แม้แต่การออกเสียงผิด

ที่ถามว่าคำสวดนั้นใครเป็นผู้แต่ง คำสวดโดยมากเป็นข้อความจากพระไตรปิฎก แม้แต่คำสวดตอนกรวดน้ำ ที่ใช้กันอยู่ทุกวันนี้ ก็มาจากสมัยที่พระผู้มีพระภาคเสด็จไปกรุงราชคฤห์ และพระเจ้าพิมพิสารได้เสด็จไปเฝ้าฟังธรรมและได้ถวายทานพวกเปรตที่ได้เคยเป็นญาติในอดีตชาติของพระเจ้าพิมพิสารได้มาคอยรับส่วนบุญ แต่เมื่อพระเจ้าพิมพิสารไม่ได้กรวดน้ำอุทิศให้ ตอนกลางคืนพวกเปรตก็ได้ส่งเสียงร้องน่ากลัว วันรุ่งขึ้นพระเจ้าพิมพิสารได้เสด็จไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค ฯ และกราบทูลให้ทรงทราบ พระผู้มีพระภาค ฯ ตรัสให้พระเจ้าพิมพิสารถวายทานอีก แล้วอุทิศกุศลให้พวกเปรตที่เคยเป็นญาติ ซึ่งได้มาคอยรับส่วนบุญอีก พระเจ้าพิมพิสารก็ได้ถวายภัตตาหารอีกครั้งหนึ่ง แล้วได้อุทิศส่วนกุศลให้พวกเปรตอนุโมทนา ซึ่งพระคาถาที่พระผู้มีพระภาค ฯ ทรงแสดงแก่พระเจ้าพิมพิสารเรื่องอานิสงส์ของการอุทิศส่วนกุศลและการอนุโมทนาส่วนกุศล ก็ยังใช้สวดมาจนถึงสมัยนี้

ฉะนั้น ถ้าจะตรวจสอบคำสวดต่างๆ ก็ตรวจสอบได้ในพระไตรปิฎก นอกจากนั้น ก็อาจจะมีพระอาจารย์รุ่นหลังซึ่งรจนาเรียบเรียงคำภาษาบาลีตามความสามารถของท่าน ซึ่งก็จะตรวจสอบได้เหมือนกันว่า มาจากพระไตรปิฎก หรือเป็นคำสวดของพระอาจารย์สมัยหลังๆ ทั้งนี้รวมทั้งการสวดในประเทศไทย พม่า ลังกา อินเดีย ญี่ปุ่นและประเทศอื่นๆ ด้วย