ทำอย่างไรถึงจะผ่านอุปสรรคในการปฏิบัติ

อุปสรรคของการทำสมาธิ คือ นิวรณ์ ๕

ทำอย่างไรถึงจะผ่านอุปสรรคในการปฏิบัติเหล่านี้

พระพุทธศาสนา คือคำสอนของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นเรื่องของการอบรมเจริญปัญญา ซึ่งในครั้งก่อนที่จะตรัสรู้ก็มีการอบรมเจริญสมาธิกันมามาก จนกระทั่งจิตสงบถึงขั้นอุปจารสมาธิกับอัปปนาสมาธิ ถึงรูปฌานและอรูปฌาน แต่ก็ไม่สามารถที่จะรู้แจ้งอริยสัจจธรรม

เพราะฉะนั้น ข้อความในพระไตรปิฎก ใช้คำว่า สติปัฏฐาน ไม่ได้ใช้คำว่า สมาธิปัฏฐาน แสดงว่า การที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรมในขณะนี้ที่จะเข้าใจต้องเพราะสติระลึก เรื่องของสติเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก เพราะฉะนั้น การเข้าใจธรรมต้องเป็นไปตามลำดับขั้นก่อนว่า ธรรมะคืออะไร? เพราะว่าเราทุกคนแสวงหาธรรม บางคนก็อ่านในพระไตรปิฎกที่บางท่านเรียบเรียงไว้ ให้เข้าใจง่ายๆ แต่ว่าจริงๆ แล้ว ต้องเข้าใจจริงๆ ว่า ถ้าไม่ได้ศึกษาจริงๆ อาจจะมีความเข้าใจผิดในธรรมได้

หลายคนศึกษาธรรม แสวงหาธรรม แต่ไม่ทราบว่าขณะนี้เป็นธรรม เพราะฉะนั้น จึงต้องเข้าใจตามลำดับตั้งแต่ต้น แม้แต่คำแรก คือธรรมที่พระผู้มีพระภาค ฯ ทรงแสดง และทรงตรัสรู้ ไม่ได้ทรงแสดงเรื่องอย่างที่ปฏิบัติกันก่อนการตรัสรู้ คือ สมาธิ แต่ทรงแสดงให้ผู้ฟังเกิดความเข้าใจจริงๆ ในลักษณะของสภาพธรรมที่มีจริงๆ เพราะฉะนั้น ก่อนอื่น ต้องเข้าใจคำว่า “ธรรม” หรือว่าลักษณะของธรรมเสียก่อนเพราะสติปัฏฐาน หมายความถึง การอบรมเจริญปัญญารู้ความจริงของสภาพธรรม ที่พระผู้มีพระภาค ฯ ทรงตรัสรู้ และทรงแสดงซึ่งทรงแสดงตั้งแต่เริ่มต้น โดยที่ว่านอกจากพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎกแล้วก็เป็นพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งเป็นเรื่องของธรรมล้วน เพราะฉะนั้น ก็จะศึกษาเข้าใจลักษณะของธรรมได้ ต้องเข้าใจคำว่า ธรรม ปรมัตถธรรม และอภิธรรม ก่อนที่จะถึงสติปัฏฐาน