การดำรงอยู่ของชีวิตยากอย่างไร
การดำรงอยู่ของชีวิตยาก เพราะเหตุ ๒ ประการ คือ
๑. เพราะต้องทำมาหาเลี้ยงชีพ คือต้องเรียนหนังสือ ต้องทำงานด้วยความยากลำบาก เพื่อได้มาซึ่งปัจจัยสี่ในการดำรงชีวิต
๒. ชีวิตเป็นของเล็กน้อย ดำรงอยู่ชั่วขณะเล็กน้อย อาศัยปัจจัยเพียงเล็กน้อย เช่น อาหาร ลมหายใจ ธาตุที่สมกัน เป็นต้น ดังข้อความในอรรถกถาดังนี้
[เล่มที่ 42] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๓
ถึงชีวิตของสัตว์ทั้งหลาย ก็ชื่อว่าเป็นอยู่ยาก เพราะทำกรรมมีกสิกรรม เป็นต้น เนืองๆ แล้วสืบต่อความเป็นไปแห่งชีวิตบ้าง เพราะชีวิตเป็นของน้อยบ้าง
เชิญคลิกอ่านได้ที่...
คนที่ไม่ใช่ช่างซ่อมรถยนต์ ไม่มีความรู้ส่วนประกอบต่างๆ ของรถยต์ ก็มักคิดว่ารถยนต์เป็นสิ่งที่ไว้วางใจได้ มีความมั่นคง มีกำลังดี แต่สำหรับผู้ที่เป็นช่าง หรือมีความรู้เรื่องรถยนต์เป็นอย่างดี จะเข้าใจว่าที่เรียกว่ารถนั้น แท้จริงเป็นวัสดุชื่อต่างๆ ประกอบกันขึ้นเป็นรถ หากส่วนประกอบที่สำคัญชิ้นใดชิ้นหนึ่งเสีย หรือทำงานไม่ปกติ ก็จะทำให้รถนั้นวิ่งต่อไปไม่ได้ นอกจากนี้ หากนำรถสักคันหนึ่งไปแยกชิ้นส่วน เหมือนพวกที่โจรกรรมรถแล้วนำไปแยกขายเป็นอะไหล่ ก็ไม่รู้ว่าจะเรียกว่ารถได้อย่างไร เพราะส่วนประกอบต่างๆ ถูกทำให้กระจัดกระจายไป ชีวิตของเราก็เช่นเดียวกัน ผู้ที่ไม่รู้ไม่เข้าใจว่าแท้จริงแล้วชีวิตคืออะไร ย่อมเป็นผู้ประมาทยึดถือชีวิตและร่างกายว่าเป็นของเรา เป็นตัวตน แต่ท่านผู้รู้ได้แสดงไว้โดยละเอียดว่า ที่เรียกว่า ชีวิตและร่างกายนั้น แท้ที่จริงเป็นเพียงรูปธรรมและนามธรรมประการต่างๆ ที่ประกอบกันขึ้น หากธรรมเหล่านี้ประการใดประการหนึ่งเป็นปัจจัยที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการดำรงชีวิต ชีวิตนี้ก็สิ้นสุดลงได้อย่างง่ายดายในทันที ดังนั้น หากต้องการรู้ว่าการดำรงอยู่ของชีวิตยากอย่างไร ก็ขอให้ศึกษาให้รู้ว่าชีวิตคืออะไร และมีปัจจัยใดบ้างที่ค้ำจุนชีวิตให้ดำรงอยู่ได้ ยิ่งรู้เรื่องความจริงของชีวิตมากขึ้นเท่าไร ก็จะยิ่งรู้ว่าชีวิตเป็นของน้อย อายุของมนุษย์นี้สั้นจริงๆ