บัญญัติธรรม

บัญญัติธรรม

ปญฺญตฺติ (ให้รู้โดยประการต่างๆ , การแต่งตั้ง) + ธมฺม (สภาพที่ทรงไว้)

ธรรมที่แต่งตั้งขึ้นเพื่อให้รู้โดยประการต่างๆ หมายถึง สิ่งที่ไม่ใช่ปรมัตถธรรม บัญญัติเป็นสิ่งที่ไม่มีจริงโดยปรมัตถ์ เป็นเพียงเงาของปรมัตถ์ ไม่ว่าจะเป็นรูปร่างสัณฐาน ความหมาย หรือชื่อต่างๆ ล้วนแต่เป็นสิ่งที่จิตคิดขึ้น หลังจากได้เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส ถูกต้องสัมผัส ถ้าจิตไม่คิดก็จะไม่มีบัญญัติเลย บัญญัติจำแนกเป็นประเภทใหญ่ๆ ได้หลายประเภท เช่น อัตถบัญญัติ สัททบัญญัติ ฆนบัญญัติ ฯลฯ