ฌาน 4
ความคิดเห็นที่ 1
study
วันที่ 9 เม.ย. 2551
คำว่า " ฌาน " ที่มาคู่กับ ฌาน ๔ หมายถึง ประเภทของจิตระดับของจิตที่พ้นจากระดับกามาวจรจิต คือ ฌานจิตนี้เป็นจิตระดับมหัคคตะ ถึงความเป็นใหญ่ สูงกว่ากามาวจรจิต คือ ฌานจิต ไม่มีการเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส กระทบสัมผัส และไม่มีคิดนึกที่เกี่ยวกับกาม ฌานจิตนี้สงบระงับจากนิวรณ์ บางนัยท่านจำแนกระดับของความสงบเป็น ๔ ขั้น คือ ระดับที่หนึ่งเป็นปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌานจตุตถฌาน ตามลำดับ เป็น ๔ ขั้น ผู้ที่ไม่ได้ฌานหรือไม่มีอภิญญาจิตย่อมรู้ผู้อื่นไม่ได้ว่า จิตของเขานั้นอยู่ในฌานระดับใด โดยนัยตรงกันข้ามผู้ใดที่ยังติดข้องอยู่ในกามคุณ มีบุตรภรรยา ยินดีในเงินและทอง เป็นต้น ก็รู้ได้ว่าเขาไม่ได้ฌานจิต