ท้อถอย
เกิดจากเหตุหลายๆ อย่าง โดยมากน่าจะเกิดจากกิเลสตัวใหญ่ๆ คือ โลภะ โทสะ โมหะ ผู้ที่ยังติดข้องในกาม ชอบเที่ยวสนุกๆ เพลิดเพลินไปกับสิ่งต่างๆ ไม่เห็นประโยชน์ของพระธรรม ไม่เห็นคุณของกุศลธรรม มีความเห็นไม่ตรงตามเป็นจริง (เห็นผิด) มีความสงสัยในคุณของพระรัตนตรัย มีความเกียจคร้านในการสะสมความดี กิเลสหรืออกุศลเหล่านี้จะทำให้เบื่อหน่าย ท้อถอย ในการศึกษาพระธรรม
อีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญคือการสะสมอุปนิสัยมาเป็นปกติครับ (ใช้คำบาลีว่าปกตูปนิสสยปัจจัย) อธิบายได้ว่า ผู้ที่สะสมอุปนิสัยให้มีความหดหู่ ท้อแท้ มาเป็นปกติ ก็จะเกิดอกุศลเหล่านี้ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะในกิจที่เป็นไปกับการศึกษาพระธรรมหรือไม่ ผู้ที่สะสมความท้อแท้มา ไม่ว่าจะทำสิ่งใดก็ขาดความแน่วแน่ ขาดความมั่นคง ดังนั้น ควรเจริญธรรมที่เป็นอธิษฐานบารมีควบคู่ไปกับบารมีทั้งหลายให้ถึงพร้อมครับ ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติม
อธิษฐานบารมี ๐๗๖๔๙
บารมี ๒๗๒๓
เกิดจากนิวรณ์ ๕ เป็นเครื่องกั้นความดีค่ะ
๑. กามฉันทะนิวรณ์ ความยินดีพอใจในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส
๒. ความง่วง อยากนอน ขี้เกียจในการทำความดี
๓. ความปองร้าย คิดร้าย
๔. ความฟุ้งซ่าน เร่าร้อน จิตไม่สงบ
๕. ความลังเลสงสัยในคุณของพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์