ปลิโพธ ๑๐

 
บ้านธัมมะ
วันที่  25 เม.ย. 2551
หมายเลข  8424
อ่าน  6,980

ปลิโพธ ๑๐

ทส (สิบ) + ปลิโพธ (ความกังวล ความห่วงใย)

ความกังวล ความห่วงใย ๑๐ ประการ หมายถึง

๑. อาวาส

๒. ตระกูล

๓. ลาภ

๔. คณะ

๕. การงาน

๖. การเดินทาง

๗. ญาติ

๘. อาพาธ

๙. การศึกษาปริยัติ

๑๐. อิทธิฤทธิ์

ความกังวลห่วงใยในธรรมะเหล่านี้ เป็นเครื่องกั้นต่อการอบรมสมถภาวนาเท่านั้น ไม่เป็นเครื่องกั้นต่อการอบรมวิปัสสนาภาวนา เพราะสมถภาวนาจะต้องอาศัยสัปปายะต่างๆ ต้องไม่คลุกคลีหรือมีกังวลใดๆ ส่วนวิปัสสนาภาวนา สามารถระลึกศึกษาสภาพธรรมได้ในทุกสถานที่ ทุกโอกาสตามเหตุปัจจัย

สำหรับปลิโพธิข้อที่ ๑๐. คืออิทธิฤทธิ์ ไม่เป็นเครื่องกั้นต่อสมถภาวนา เพราะก่อนที่จะมีอิทธิฤทธิ์ ต้องอบรมฌานจิตจนชำนาญแล้ว แต่อิทธิฤทธิ์เป็นเครื่องกั้นต่อการอบรมวิปัสสนาภาวนา เพราะการเจริญสติปัฏฐานมีนามรูปซึ่งเป็นสิ่งที่มีจริงเป็นอารมณ์ ส่วนอิทธิฤทธิ์เกิดจากการอบรมสมถภาวนาซึ่งมีบัญญัติเป็นอารมณ์ ถ้าสนใจในการเจริญอิทธิฤทธิ์สติก็จะไม่น้อมไปในการระลึกศึกษาสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
ทินกร
วันที่ 25 เม.ย. 2551

ขอขอบคุณ ผมนึกถึงคำนี้อยู่หลายวัน พอนึกออกท่านก็นำมาลงพร้อมคำอธิบายควรออกเสียงอ่านอย่างไรครับปะลิโพด หรือ ปะลิโพทะ

ทินกร

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
study
วันที่ 26 เม.ย. 2551

ภาษาไทยออกเสียง ปะ-ลิ-โพด ถ้าออกเสียงตามภาษาบาลี เป็น ปะ-ลิ-โพ-ทะ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
อิสระ
วันที่ 14 มิ.ย. 2551

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
เกมส์
วันที่ 6 ม.ค. 2552

๙. การศึกษาปริยัติ ไม่ทราบว่าข้อที่ 9 นี้ขัดขวางวิปัสสนาภาวนาด้วยหรือเปล่าครับ และไปขัดขวางสมถะได้อย่างไรครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
study
วันที่ 6 ม.ค. 2552

ปลิโพธ คือความกังวล แม้จะกังวลเรื่องการเรียนการศึกษาพระธรรมคำสอน ก็เป็นอุปสรรคแก่การอบรมเจริญความสงบ เพราะขณะที่กังวลจิตก็เป็นอกุศลแต่ไม่เป็นอุปสรรคแก่การเจริญวิปัสสนา เพราะสติและปัญญาสามารถรู้ความกังวลนั้นได้ ครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
suwit02
วันที่ 7 ม.ค. 2552

สาธุ

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
opanayigo
วันที่ 2 มิ.ย. 2552

อนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
วิริยะ
วันที่ 16 ต.ค. 2552

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
Nongnuch
วันที่ 14 พ.ย. 2553

Anumotana ka.

 
  ความคิดเห็นที่ 10  
 
chatchai.k
วันที่ 13 มิ.ย. 2563

ขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 11  
 
chatchai.k
วันที่ 7 ก.ย. 2565

ขอเชิญอ่านเพิ่มเติม จาก ...

คำบรรยายของ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ปลิโพธ เป็นความห่วงใย เป็นความกังวล

ขอต่อไปถึงเรื่องของปลิโพธ ซึ่งคำว่า ปลิโพธ เป็นความห่วงใย เป็นความกังวล ผู้ที่ยังไม่หมดกิเลส ก็ย่อมมีความกังวล ย่อมมีความห่วงใย เป็นของที่แน่นอนที่สุด ไม่ว่าคฤหัสถ์หรือบรรพชิต เพราะเหตุว่าเรื่องของปลิโพธ มีกล่าวไว้โดยละเอียดใน วิสุทธิมรรค สมาธินิทเทส วิสุทธิมรรค มี ๓ ภาค คือ ศีลนิทเทส สมาธินิทเทส ปัญญานิทเทส

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ